تعریف هوش کودک

بسیاری از والدین هنگام توصیف فرزندان خود از کلمه «باهوش» استفاده می کنند. با این حال مشخص نیست که به کار بردن این کلمه در واقع به کدام توانمندی کودکشان اشاره دارد. زیرا ما می توانیم از انواع هوش در کودکان صحبت کنیم. ممکن است یک کودک در زمینه ریاضیات موفق باشد و کودکی دیگری در زمینه هوش حرکتی توانمند عمل کند و البته افرادی هم هستند که در زمینه های متعددی از خود استعداد نشان می دهند. مدل لباس ها اغلب شامل الگوها، رنگ ها و جزییاتی است که به لباس نظامی دخترانه ایرانی اشاره می کنند، اما با تغییراتی که برای استفاده در زنان و دختران صورت گرفته، به شیوه ای زیبا و جذاب طراحی شده اند.

طراحی یک برنامه آموزشی مناسب، نیازمند شناخت انواع هوش در کودکان و استعدادیابی است. این کار معمولا از طریق تست های مختلف و محاسبه بهره های هوشی انجام می گیرد. اما لازمه اصلی این برنامه آموزشی، فهم و پذیرش تفاوت افراد و تنوع در توانمندی های هوشی است.

با تمرکز بر نقاط ضعف و قوت کودک خود می توانید به او این فرصت را هدیه بدهید که قدم های مطمین تری را در راستای ساخت آینده خود بردارد. تکنیک های مختلفی وجود دارد که هوش چندگانه را تقویت می کنند. شما به عنوان والدین و همه کسانی که در تربیت کودک نقش دارند، باید بتوانید انواع مختلف هوش را در کودک شناخته و با آگاهی بیشتر آن را پرورش دهید.

طبق نظریه هوش از هاوارد گاردنر، زمینه ها و جنبه های زیادی وجود دارد که نشان می دهد یک کودک چقدر باهوش است. میزان باهوش بودن افراد مانند گذشته تنها به موضوعاتی مانند حل مسایل سخت ریاضی، تحلیل موضوعات پیچیده یا اختراعات محدود نمی شود. هوش افراد به میزان ارتباط آن ها با دیگران، مسیریابی در جهان، حل مشکلات، معاشرت، یادگیری بازی و توانمندی انجام کار بازمی گردد.

8 نوع هوش در کودکان وجود دارد که هرکدام به جنبه های مختلفی از زندگی انسان بازمی گردند. انواع هوش در کودکان را می توان در دسته های هوش فضایی یا بصری، هوش حرکتی یا بدنی، هوش منطقی یا ریاضی، هوش زبانی، هوش بین فردی یا اجتماعی، هوش درون فردی یا هیجانی، هوش موسیقیایی و هوش طبیعت گرایانه تقسیم کرد که در ادامه آنان را معرفی می کنیم.

هوش فضایی یا بصری

هوش فضایی توانایی سنجش و فهم جهان است. این هوش برای بقا در دنیای بزرگ و پیچیده ما بسیار مهم است. هوش بصری یا فضایی به کار با اشکال، الگوها و رنگ ها بازمی گردد. کودکانی که هوش فضایی بیشتری دارند، می توانند بدون کمک قابل توجه از بزرگسالان، به طور منطقی عناصر فضای مختلف را در ذهن خود دسته بندی یا تحلیل کنند.

کودکان با هوش فضایی بالا، معمولاً با تصاویر و قوه تخیل خود موضوعات مختلف را یاد می گیرند. کار کردن با لگوها و پازل ها به شدت به تقویت این هوش کمک می کند. طراحی و نقاشی، خواندن نقشه، نگاه کردن به تصاویر، بازی های فکری نیز به تقویت این هوش می انجامد. همچنین می توانید هوش فضایی کودک خود را با انجام فعالیت هایی مانند عکاسی، استفاده از نرم افزارها و واقعیت مجازی و همچنین خیال پردازی و حل معماها تقویت کنید.

هوش طبیعت گرایانه

شاید از نظر بسیاری از افراد بهره مندی از هوش طبیعت گرایانه چندان مهم به نظر نرسد. اما دانشمندان، زیست شناسان و پزشکان از جمله کسانی هستند  که هوش طبیعت گرایانه بالاتری نسبت به سایر افراد دارند. کودکانی که هوش طبیعت گرایانه بالاتری دارند، عاشق فضای باز هستند. آن ها یادگیری فعال و کشف کردن را نسبت به نشستن در کلاس درس ترجیح می دهند.

هوش طبیعت گرایانه در سال های ابتدایی زندگی با علاقه به گیاهان، حیوانات، آب و هوا، اقیانوس ها و کوه ها نمایان می شود. برای تقویت آن می توانید کودک خود را به مشاهده گیاهان، جمع آوری سنگ ها و گرفتن حشرات مشغول کنید. آن ها را به طبیعت ببرید و کتاب هایی برایشان خریداری کنید که در مورد حیوانات، جهان هستی، و زیست انسان هستند. استفاده از وسایلی مانند میکروسکوپ و تراریوم نیز در تقویت این هوش بسیار کمک کننده خواهد بود.

هوش بین فردی یا اجتماعی

هوش بین فردی یا هوش اجتماعی معیاری برای سنجش خود و آگاهی اجتماعی است. بدون بهره مندی از این هوش نمی توانید با دیگران دوست شوید یا همکاری کنید. این بخشی از واقعیت وجودی ماست که بپذیریم انسآن ها در انزوا خوب کار نمی کنند. بنابراین هوش اجتماعی به اندازه نفس کشیدن حیاتی است.

افرادی که هوش بین فردی بالایی دارند، در فعالیت های گروهی، انجام پروژه ها و تکالیف درسی دست بالا را دارند. آن ها احساسات دیگران را به راحتی می فهمند و معمولاً حس کنجکاوی زیادی نیز دارند. این کودکان در آینده به مربیان بسیار خوبی تبدیل می شوند که به راحتی می توانند بحرآن ها را مدیریت کنند.

اگر به دنبال تقویت این هوش در فرزند خود هستید می توانید زمینه بازی با عروسک ها و فیگورهای کوچک را برای او فراهم کنید. انجام فعالیت های گروهی و بازی های جمعی نیز برای تقویت این هوش بسیار موثر است.

هوش درون فردی یا هیجانی

اگر فرزند شما درونگرا است، نسبت به سایر هم سن و سالانش آرام تر است و از بازی های آموزشی و فردی لذت بیشتری می برد، هوش درون فردی بالاتری هم دارد. این هوش به توانایی تشخیص احساسات، شناسایی و انتقال دقیق آن احساسات و تنظیم رفتار بر اساس آن مربوط می شود.

یکی از راه های تقویت این هوش درگیر شدن در پروژه های علمی، شرح احساسات، عکاسی و نقاشی کردن است. از کودک بخواهید که مشاهدات خود را ضبط کند و نظر خود را در مورد آن بگوید. ساختن روزنامه دیواری یا وبلاگ نویسی، داشتن دفترچه خاطرات و تعیین اهداف و راه های رسیدن به آن ها نیز در تقویت این هوش موثر است.

هوش موزیکال

لذت بردن از موسیقی یکی از بخش های مهم زندگی ما محسوب می شود. هنرمندان، مجریان و افراد خلاق هوش موزیکال بالاتری نسبت به سایرین دارند. اغلب موسیقی دانان بزرگ در دوران کودکی نسبت به موسیقی حساس تر بوده اند. کودکانی که هوش موسیقی بالایی دارند، نسبت به درک زبان بدن و برقرار کردن روابط با دیگران نیز موفق تر عمل می کنند.

برای تقویت این هوش می توانید از روش هایی مانند آهنگ سازی با سازهای ساده ، خواندن اشعار و قافیه سازی استفاده کنید. همچنین می توانید از فرزند خود بخواهید که با وسایل آشپزخانه یک آهنگ بنوازند. البته راهکار اصلی تقویت هوش موسیقی شنیدن موسیقی های مختلف و آشنایی با سبک های متفاوت است.

این سوال که دوست داری چه کاره شوی ، همیشه از کودکان پرسیده میشود و هربار غالبا میگویند : پلیس یا آتش نشان و … پسربچه های به بازی های پلیسی بسیار علاقه مندند و حتی دوست دارند در آینده پلیس شوند این که خود را در لباس یک پلیس راهنمایی رانندگی همراه با کلاه پلیس راهنمایی رانندگی  و تجهیزات مخصوص از قبیل تفنگ ، دستبند، بیسیم و تابلو هدف گیری ببینند ، قطعا بسیار زیاد آن ها را خوشحال و راضی خواهد کرد و بازی کردن با این ست به آن ها حس اعتماد به نفس بیشتری خواهد داد به این خاطر که کودکان در این لباس فکر میکنند دیگر خیلی بیشتر شبیه یک پلیس واقعی شده اند و خیلی بهتر تلاش میکنند تا در نقش یک پلیس باشند اگر میخواهید کودکتان با مشاغل آشنا شود و بهتر بدانید که آیا کودک در این زمینه استعداد و علاقه دارد پیشنهاد میکنیم

هوش حرکتی و بدنی

هوش حرکتی و بدنی برای هر کاری که مردم در طول زندگی خود انجام می دهند مهم است. اغلب فعالیت های انسان چه خزیدن روی زمین باشد و چه انجام عمل جراحی در بیمارستان، نیازمند هماهنگی اعضای مختلف بدن است. اگر کودک شما در ورزش ژیمناستیک و سایر فعالیت های فیزیکی از خود استعداد نشان می دهد، احتمالاً از سایر همسالانش هوش حرکتی بیشتری دارد.

افرادی با هوش حرکتی بالا با اسباب بازی ها، وسایل و ابزار روزمره بهتر کار می کنند و در انجام کارهایی مانند پریدن، پرتاب کردن و دویدن بهتر هستند. برای تقویت این هوش وسایل ورزشی مختلف مانند توپ، وزنه، طناب، دوچرخه و… را برای فرزند خود فراهم کنید. همچنین می توانید کودک خود را در کلاس بازیگری، طراحی یا حتی خیاطی ثبت نام کنید.

هوش منطقی و ریاضی

کودکانی که دستورات مستقیم و ساده را به بهترین شکل ممکن پاسخ می دهند، هوش منطقی بالاتری هم دارند. آن ها معمولاً قادر هستند که محاسبات پیچیده را انجام دهند. کودکانی که هوش منطقی ریاضی بهتری دارند، الگوها و استدلال های قیاسی را راحت تر می فهمند و به خوبی با فرمول ها کار می کنند.

برای تقویت هوش ریاضی می توان از بازی های فکری، حل کردن پازل، تمرین های منطقی، شمارش یا محاسبات و بازی های استراتژیک استفاده کرد. مثلا برای تقویت این هوش می توانید از فرزند خود بخواهید آیتم های مختلف را دسته بندی کند. از آن ها به خواهید یک سری کلمات رندم را در دسته بندی های حیوانات، صداها، تصاویر، شغل ها و مانند آن قرار دهند.

هوش زبانی

این هوش به توانایی، درک و تولید زبان گفتاری و نوشتاری باز می گردد و ارتباط نزدیکی با خلاقیت، ارتباطات، حل مسیله و استدلال ذهنی دارد. کودکانی که دست به کارهای خنده دار، هنرمندانه و خلاقانه می زنند، هوش زبانی قوی تری نیز دارند.

کودکان با هوش زبانی بالا، عاشق خواندن متن های مختلف مانند روزنامه و کتاب، شنیدن داستان ها و روایت ها و آموزش آنلاین هستند. این افراد دایره واژگان گسترده ای نیز دارند. آن ها در آینده پژوهشگران بهتری خواهند شد. برای تقویت این هوش می توان از گفتن داستان و جوک، نوشتن شعر، یادگیری زبان های جدید و بازی با کلمات استفاده کرد.

شناخت هوش کودک چه تاثیری در روند تربیت او دارد؟

وقتی هوش و استعداد کودک را شناسایی کنید، می توانید به او کمک کنید تا با شیوه خودش به دنیا نزدیک شود. مهارت های جدید را بیاموزد و یک عشق مادام العمر به آموزش پیدا کند. تقویت هوش چندگانه گزینه های زیادی برای مسیر زندگی فرد در بزرگسالی ارایه می کند.

هر کودک با پاسخ به نیازهای خود به تکامل می رسد. این نیازها با استعدادها وتوانمندی های ذاتی او در ارتباط هستند. بنابراین فهم و هدایت این استعدادها کمک می کند که کودک در سال های بعدی زندگی خود تعارضات کمتری را تجربه کند.

این الگوها به لباس ارتشی کودکانه جذابیت و زیبایی می بخشند. رنگ های اصلی مدل لباس ارتشی شامل سبز، خاکستری، قهوه ای و سیاه است. این رنگ ها به لباس ارتشی دخترانه ظرافت و زیبایی می بخشند.

کلام آخر

تحقیقات متعدد وجود ارتباط بین مناطق مختلف مغز و انواع هوش را نشان داده اند. در مقاله ای که خواندید، انواع هوش در کودکان را توضیح دادیم. همچنین روش هایی ارایه شد که با استفاده از آن ها می توان هوش چندگانه کودک را تقویت کرد. بسیار مهم است که والدین استعدادهای منحصر به فرد فرزند خود را بشناسند و به آن ها کمک کنند تا به دنبال علاقه و مهارتی باشند که در آینده به آن ها امکان موفقیت می دهد.