خلاصه کتاب درک عمومی هنر کودکان: 3 تا 6 سال ( نویسنده فاطمه حافظی بیرکانی )

کتاب درک عمومی هنر کودکان: ۳ تا ۶ سال اثر فاطمه حافظی بیرکانی، راهنمایی جامع برای والدین و مربیان است تا زبان بی کلام کودکان را از طریق نقاشی هایشان درک کنند. این اثر به تفسیر سمبول ها و خطوط انتزاعی می پردازد و ابزارهایی برای شناخت دنیای درونی کودک ارائه می دهد. هنر، به ویژه نقاشی، یکی از قوی ترین و طبیعی ترین راه هایی است که کودکان برای بیان افکار، احساسات و تجربیات ناگفته خود به کار می برند. این زبان بصری، که اغلب برای بزرگسالان نامفهوم به نظر می رسد، در واقع پنجره ای به دنیای درونی و پیچیده کودک است. درک این زبان نه تنها به بهبود ارتباط ما با کودکان کمک می کند، بلکه ابزاری قدرتمند برای شناخت نیازها، ترس ها، شادی ها و رشد عاطفی آن ها فراهم می آورد. این مقاله به بررسی عمیق مفاهیم کلیدی مطرح شده در کتاب درک عمومی هنر کودکان: ۳ تا ۶ سال می پردازد تا به شما در رمزگشایی از دنیای پر نقش و نگار کودکان کمک کند و بینشی دقیق از اهمیت هنر در رشد و تربیت کودک ارائه دهد.

به دنیای کودکان خوش آمدید: آغازی برای ارتباط عمیق تر

پذیرش دنیای کودکان نیازمند تغییری عمیق در نوع نگرش و تعامل ما بزرگسالان است. بسیاری از اوقات، ما کودکان را از دریچه قوانین و انتظارات دنیای بزرگسالی خود می بینیم و از این رو، ممکن است در درک رفتارها و نیازهای آن ها دچار سوء تفاهم شویم. کتاب درک عمومی هنر کودکان این نکته کلیدی را مطرح می کند که مسئولیت درک و ارتباط با کودکان بر عهده بزرگسالان است. کودکان در حال رشد و کشف هستند و رفتارهای آن ها غالباً ناشی از کنجکاوی، میل به تجربه، و تلاش برای شناخت محیط اطرافشان است. این کتاب تأکید می کند که کودکان خطا نمی کنند؛ بلکه این ما هستیم که گاهی در درک صحیح و پاسخ مناسب به آن ها دچار اشتباه می شویم.

چالش های ارتباط با کودکان می تواند ریشه در مشغله ها، استرس ها و ذهنیات پیچیده بزرگسالان داشته باشد. زندگی پرشتاب و پر از دغدغه های مادی و اجتماعی می تواند ظرفیت ما را برای صبر و همدلی با دنیای ساده و رهای کودکان کاهش دهد. نویسنده پیشنهاد می کند که با همگام شدن با دنیای کودکانه، می توانیم طراوت و شهامت دوباره ای به زندگی خود ببخشیم. این همراهی نه تنها برای کودک مفید است، بلکه به ما بزرگسالان نیز کمک می کند تا از قید و بندهای فکری و جسمی رها شده و نگاهی تازه تر به جهان پیدا کنیم. وقتی ما نگاه مان را به این سمت ببریم که کودک در حال ساخت دنیایی جدید است، دیگر نه تنها خسته کننده نیست، بلکه برای ما بزرگترها این نیاز را ایجاد می کند که به او بپیوندیم. این یک تمرین عملی برای عمیق تر شدن نگاه ما به زندگی و کشف زیبایی ها و شگفتی های پنهان در لحظات ساده است.

در واقع، درک عمومی هنر کودکان فراتر از تحلیل نقاشی های آنان است؛ این یک دعوت به بازنگری در نحوه زندگی و تعامل ما با جهان است. این کتاب به ما یادآوری می کند که برای پرورش انسانی مستقل، با درایت و مسئولیت پذیر، باید به کودک اجازه دهیم خودش باشد، کشف کند و با دنیا به شیوه خودش ارتباط برقرار کند. این رویکرد نه تنها به رشد سالم کودک کمک می کند، بلکه فرصتی برای رشد و بازیابی آرامش درونی ما بزرگسالان نیز فراهم می آورد. پذیرش بی قید و شرط کودکان و عشق ورزیدن به آن ها همان گونه که هستند، پایه و اساس یک ارتباط سالم و پایدار است که هم برای کودک و هم برای بزرگسال پربار خواهد بود.

سمبول ها (نمادها) در آثار کودکان: پنجره ای به ذهن خلاق

نقاشی کودکان، صرف نظر از ظاهر آن، سرشار از سمبول ها و نمادهای منحصر به فردی است که هر کودک برای بیان دنیای درونی خود خلق می کند. این سمبول ها، چه به صورت خطوط انتزاعی و بی قید و شرط باشند و چه اشکال واضح و قابل تشخیص، هر یک دارای معنایی پنهان و عمیق هستند که از ذهن خلاق و تجربه زیسته کودک نشأت می گیرند. درک مفهوم سمبول سازی در نقاشی کودکان از آن جهت حائز اهمیت است که به ما امکان می دهد زبان بی کلام آن ها را رمزگشایی کنیم و به افکار، احساسات و دغدغه های پنهانشان پی ببریم. هر خط، هر رنگ و هر فرمی که کودک بر روی کاغذ می آورد، بخشی از وجود او و نمادی از درک او از جهان پیرامون است.

در این کتاب، نویسنده به تفکیک سمبول ها بر اساس سنین مختلف می پردازد تا درک عمیق تری از تکامل بیانی کودکان ارائه دهد. این تقسیم بندی سنی، یک راهنمای مفید برای والدین و مربیان است تا با در نظر گرفتن مراحل رشد شناختی و عاطفی کودک، آثار هنری آن ها را بهتر تحلیل کنند.

تفسیر سمبول ها بر اساس سن

کودکان سه ساله: رهایی و بیان اولیه

در سن سه سالگی، نقاشی کودکان غالباً شامل خط خطی های اولیه و انتزاعی است. این خطوط ممکن است در نگاه اول بی نظم و بی ربط به نظر برسند، اما در واقع بیانگر رهایی و بی قید و شرط بودن ذهن کودک هستند. در این مرحله، کودک در حال کشف رابطه بین حرکت دست خود و اثری است که بر روی کاغذ می گذارد. هر خط یک کشف، یک تجربه و یک نماد از بیانگری نوپای کودک است. این خطوط کاملاً انتزاعی و ساخته ذهن کودک هستند و شاید در نگاه اول بی ربط دیده شوند، اما باید متوجه این موضوع باشیم که او برای خود یک سمبول ایجاد کرده که فقط به خودش اختصاص دارد؛ در واقع چیزی را خلق کرده است. زاویه نگاهش ویژه می شود و این کمک می کند تا خودش باشد.

درک این خطوط انتزاعی و پذیرش آن ها بدون قضاوت، برای کودک بسیار حیاتی است. این کار به او کمک می کند تا در مسیر باور به خویشتن سوق پیدا کند و از این طریق، نه تنها شناخت تازه ای از دنیای اطراف خود را با ما بزرگ ترها مطرح می کند، بلکه این کار تمرینی است برای عمیق شدن نگاه کودک در دنیایی که قرار است در آن کشف کند، تجربه کند، رشد کند و مهم تر از همه انسان با درایتی شود.

کودکان چهارساله: شکل گیری مفاهیم و محیط پیرامون

در سن چهار سالگی، نقاشی کودکان شروع به شکل گیری اشکال واضح تر می کند. در این مرحله، کودک کم کم مفاهیم محیطی و اولیه را در نقاشی های خود جای می دهد. ممکن است دایره ها به عنوان سر انسان یا حیوان ظاهر شوند و خطوط عمودی و افقی نشان دهنده تنه یا دست و پا باشند. این پیشرفت نشان دهنده رشد شناختی و توانایی کودک در ارتباط دادن آنچه می بیند و تجربه می کند با نمادهای بصری است. نقاشی های این سن غالباً به عناصر خانه، خانواده، حیوانات و اشیاء روزمره محدود می شوند، اما با جزئیاتی که نشان دهنده درک در حال رشد کودک از محیط اطرافش است.

تفسیر این اشکال باید با ظرافت و بدون تحمیل معنای بزرگسالانه صورت گیرد. پرسیدن سوالاتی مانند این چیست؟ یا چه کسی در نقاشی توست؟ می تواند کودک را به صحبت درباره اثرش ترغیب کند و به ما کمک کند تا معنای واقعی آن اشکال را از دیدگاه خود کودک درک کنیم. این مرحله، پلی است میان بیان کاملاً انتزاعی سه سالگی و روایت گری پنج سالگی، که در آن کودک آرام آرام در حال یادگیری زبان هنری خود است.

کودکان پنج ساله: پیچیدگی و روایت گری

با رسیدن به پنج سالگی، طرح های کودکان پیچیده تر می شوند و آن ها شروع به بیان روایت ها و داستان های ذهنی خود از طریق نقاشی می کنند. جزئیات بیشتر در نقاشی ها ظاهر می شود، شخصیت ها و اشیاء ممکن است در ارتباط با یکدیگر قرار گیرند و صحنه های داستانی شکل بگیرند. در این مرحله، کودک نه تنها آنچه را می بیند، بلکه آنچه را حس می کند، آرزو دارد یا از آن می ترسد را به تصویر می کشد. نقاشی ها می توانند بیانگر روابط خانوادگی، رویدادهای مدرسه، یا حتی خیالات و فانتزی های پیچیده کودک باشند.

تشویق کودکان به روایت داستان نقاشی هایشان در این سنین بسیار مهم است. این کار نه تنها مهارت های کلامی آن ها را تقویت می کند، بلکه به ما امکان می دهد تا به عمق ذهن و احساساتشان نفوذ کنیم. تفسیر این نمادهای پیچیده تر نیازمند توجه به عناصر مختلف نقاشی، مانند رنگ ها، اندازه اشکال، فضای استفاده شده و ترتیب قرارگیری عناصر است. این مرحله نشان دهنده توانایی کودک در سازماندهی افکار، ایجاد ارتباط بین مفاهیم و بیان خود به شیوه ای غنی تر و پیچیده تر از طریق هنر است. درک این نمادها به والدین و مربیان کمک می کند تا کودک را در مسیر باور به خویش سوق دهند و از او انسانی مستقل و با اعتماد به نفس بسازند.

کودک، طبیعت و خلاقیت: تعامل با جهان و تأثیر آن بر هنر

دنیای پیرامون، به ویژه طبیعت، منبعی بی پایان از الهام برای خلاقیت کودکان است. تعامل مستقیم کودک با عناصر طبیعی مانند خاک، آب، برگ درختان، گل ها، سنگ ها و حتی حیوانات، نه تنها حواس پنج گانه آن ها را تقویت می کند، بلکه فرصت هایی بی نظیر برای کشف، تجربه و بازآفرینی فراهم می آورد. هنگامی که کودک در طبیعت آزادانه بازی می کند، مشاهده می کند و لمس می کند، این تجربه ها به صورت ناخودآگاه در ذهن او جای می گیرند و در نهایت در آثار هنری اش متجلی می شوند. یک برگ خشک می تواند الهام بخش یک نقاشی شود، صدای پرندگان می تواند به یک ریتم در بازی های هنری تبدیل شود، و رنگ های غروب آفتاب ممکن است در انتخاب پالت رنگی نقاشی هایشان منعکس شوند. فراهم آوردن فرصت هایی برای حضور کودک در طبیعت، کلیدی برای شکوفایی خلاقیت او و غنی سازی محتوای هنری اش است.

مفهوم تقلید در هنر کودک: آیا نقص است یا مرحله رشد؟

یکی از موضوعات مهمی که در رابطه با هنر کودکان مطرح می شود، مسئله تقلید یا کپی کردن است. گاهی والدین یا مربیان نگران می شوند که اگر کودک از یک مدل یا نقاشی دیگر تقلید کند، این به معنی عدم خلاقیت اوست. اما از دیدگاه روانشناسی رشد و هنر کودکان، تقلید نه تنها یک نقص نیست، بلکه مرحله ای طبیعی و ضروری از فرآیند یادگیری و رشد هنری است. کودکان از طریق تقلید، مهارت های جدید را کسب می کنند، با تکنیک ها آشنا می شوند و نحوه بازنمایی جهان را می آموزند. تقلید اولیه، شبیه به کپی برداری در مراحل ابتدایی یادگیری زبان است؛ کودک با تکرار کلمات و جملات بزرگسالان، به تدریج توانایی ساخت جملات و بیان افکار مستقل را پیدا می کند.

در هنر نیز، تقلید به کودک کمک می کند تا ارتباط بین فرم ها و مفاهیم را درک کند، مهارت های حرکتی ظریف خود را تقویت کند و ایده های جدیدی برای خلق آثار خود پیدا کند. مهم است که بزرگسالان این تقلید را به رسمیت بشناسند و آن را سرکوب نکنند، بلکه از آن به عنوان فرصتی برای تشویق بیشتر کودک به آزمایش و تجربه استفاده کنند. فضایی که در آن کودک احساس امنیت کند و بدون ترس از قضاوت، بتواند آزادانه تقلید کند و سپس از آن فراتر رود، فضایی است که خلاقیت او را به بهترین شکل شکوفا می کند. تشویق به ایده پردازی و تغییر در اثری که تقلید شده است، می تواند گام بعدی برای هدایت کودک به سمت خلاقیت مستقل باشد.

تشویق کودکان به خلق آثار هنری در یک فضای آزاد و بدون قضاوت، نه تنها خلاقیت آن ها را شکوفا می کند، بلکه به آن ها اعتماد به نفس می بخشد تا دنیای درونی خود را بدون ترس و محدودیت بیان کنند.

نقاشی کودک از دید روان شناسان: تحلیل و تفسیر

نقاشی کودکان بیش از یک سرگرمی ساده، ابزاری قدرتمند برای درک دنیای درونی آن هاست. از دیدگاه روان شناسان، هر خط، رنگ و شکلی که کودک بر روی کاغذ می آورد، می تواند بازتابی از هیجانات، ترس ها، آرزوها، استرس ها، و حتی تجربیات پنهان او باشد. نقاشی به کودک این فرصت را می دهد که آنچه را که قادر به بیان کلامی آن نیست، از طریق زبان بصری خود آشکار سازد. این زبان غیرکلامی، به ویژه در سنین ۳ تا ۶ سال که دایره لغات کودک محدود است و توانایی او در توضیح مفاهیم پیچیده هنوز کامل نشده، اهمیت ویژه ای پیدا می کند.

روان شناسان با تحلیل دقیق عناصر نقاشی کودکان، می توانند به بینش های عمیقی درباره وضعیت روحی و روانی آن ها دست یابند. این تحلیل ها بر اساس پارامترهای مختلفی مانند انتخاب رنگ ها (رنگ های شاد در مقابل رنگ های تیره)، اندازه و موقعیت اشیاء در صفحه (بزرگ و غالب در مقابل کوچک و پنهان)، فشار خطوط (پررنگ و محکم در مقابل کم رنگ و لرزان)، و محتوای کلی نقاشی (تصاویر خانواده، دوستان، ترس ها، فانتزی ها) صورت می گیرد. به عنوان مثال، استفاده بیش از حد از رنگ های تیره یا نقاشی اشکال خشن می تواند نشانه ای از اضطراب یا خشم باشد، در حالی که نقاشی مکرر از صحنه های شاد و رنگارنگ می تواند بیانگر احساس امنیت و شادی باشد. البته، هرگونه تفسیر باید با احتیاط و در کنار سایر مشاهدات و اطلاعات مربوط به کودک انجام شود و نباید صرفاً بر اساس یک نقاشی قضاوت کرد.

نقاشی به عنوان یک ابزار تشخیصی، به والدین و مربیان کمک می کند تا نیازهای روحی کودک را بهتر درک کنند. به عنوان مثال، کودکی که در نقاشی هایش به طور مداوم صحنه های جدایی یا از دست دادن را به تصویر می کشد، ممکن است با اضطراب جدایی یا غم دست و پنجه نرم کند. همچنین، تغییرات ناگهانی در سبک نقاشی کودک می تواند نشانه ای از تغییرات مهم در زندگی او یا بروز مشکلات جدید باشد. درک عمومی راهنما از هنر کودک به این معناست که ما به عنوان بزرگسالان، باید با اصول کلی تفسیر نقاشی آشنا باشیم و بدانیم که چگونه از این ابزار برای حمایت از رشد عاطفی و روانی کودک استفاده کنیم. این درک به ما کمک می کند تا به موقع به نیازهای کودک پاسخ دهیم و در صورت لزوم، از متخصصان کمک بگیریم.

شناخت نقاشی های کودکان، در واقع راهی برای ورود به دنیای پنهان و بیان نشده آن هاست که به ما امکان می دهد به عنوان راهنمایی آگاه و حمایت گر، در کنارشان باشیم.

رهایی و کشف: درس هایی که از کودکان می آموزیم

دنیای کودکان، سرشار از رهایی، کنجکاوی بی حد و حصر و میل سیری ناپذیر به کشف است. آن ها هر روز را با دیدی تازه و بدون پیش داوری آغاز می کنند و در هر لحظه، فرصتی برای تجربه و یادگیری می بینند. این ویژگی های ذاتی کودکان، نه تنها برای رشد و بالندگی خودشان حیاتی است، بلکه می تواند درس های ارزشمندی برای ما بزرگسالان نیز به همراه داشته باشد. در بسیاری از موارد، ما بزرگسالان درگیر روتین های زندگی، ترس از قضاوت و تمایل به کنترل همه چیز هستیم، که این امر ما را از لذت های ساده و کشف های روزمره باز می دارد. کتاب درک عمومی هنر کودکان به نوعی دعوتی است به کودکانه زیستن و بازنگری در زندگی بزرگ سالانه، با الهام از جهان بینی بی غل و غش کودکان.

یکی از مثال های عملی و ملموس که در متن بریف به آن اشاره شد، غذا خوردن زیر میز است. این مثال به ظاهر ساده، عمیقاً فلسفه رهایی و کشف را بیان می کند. در حالی که برای یک بزرگسال، غذا خوردن روی میز یک هنجار و عادت است، یک کودک ممکن است با کنجکاوی و تمایل به تجربه متفاوت، زیر میز را برای غذا خوردن انتخاب کند. در چنین لحظاتی، به جای سرزنش یا ممانعت، می توانیم همراه کودک شویم و این تجربه متفاوت را امتحان کنیم. شاید از این تجربه، شادی و هیجان غیرمنتظره ای کسب کنیم که مدت ها در زندگی ما غایب بوده است. این تنها یک مثال است؛ رقصیدن بی دلیل در باران، ساخت قلعه شنی بدون ترس از خراب شدن، یا صرفاً خیره شدن به یک حشره کوچک با تمام کنجکاوی، همگی نمونه هایی از لحظات کودکانه هستند که می توانند زندگی ما را پربارتر کنند.

این رویکرد، ما را به سمت پرورش انسانی مستقل، با درایت و مسئولیت پذیر سوق می دهد. وقتی به کودکان اجازه می دهیم که خودشان باشند، آزادانه کشف کنند و در مسیر رشد خودشان گام بردارند، در واقع بستر لازم را برای شکل گیری شخصیت قوی و خودباور در آن ها فراهم می آوریم. این رهایی از قید و بندهای ذهنی، به آن ها کمک می کند تا در آینده بتوانند خوب فکر کنند، خوب تصمیم بگیرند، خوب زندگی کنند و خوب از زندگی لذت ببرند. این نگاه به زندگی، از ما می خواهد که هر روز را به مثابه یک اتفاق تازه ببینیم، آن را کودکانه کشف کنیم و اجازه دهیم که تجربیات نو، کوله بار زندگی مان را غنی تر کنند. در نهایت، هدف از این درک متقابل، ایجاد یک ارتباط عمیق تر و معنادارتر با کودکان است که هم برای آن ها و هم برای ما، سرشار از شادی، رشد و امید باشد.

آنچه که من به عنوان یک بزرگ تر، سال ها در کنار کودک تجربه کرده و آموخته ام این است که برای داشتن یک زندگی خوب و حفظ آرامش، باید به این باور رسید که هر روز یک اتفاق تازه است که در آن کودکانه باید قرار بگیریم؛ یعنی از نو کشفش کنیم.

درباره کتاب و نویسنده: نگاهی به درک عمومی هنر کودکان

کتاب درک عمومی هنر کودکان: ۳ تا ۶ سال اثری ارزشمند از فاطمه حافظی بیرکانی است که توسط انتشارات نظری به چاپ رسیده است. این کتاب با هدف یاری رساندن به والدین، مربیان و هر علاقه مندی که دغدغه درک عمیق تر دنیای کودکان را دارد، به رشته تحریر درآمده است. فاطمه حافظی بیرکانی با نگاهی دقیق و روانشناسانه، به بررسی جنبه های مختلف نقاشی کودکان در سنین حساس ۳ تا ۶ سال می پردازد و راهکارهایی عملی برای رمزگشایی از زبان نمادین آن ها ارائه می دهد.

این اثر که در سال ۱۳۹۸ منتشر شده و در حدود ۸۸ صفحه تدوین گشته، در گروه موضوعی روانشناسی کودک جای می گیرد. حجم کم صفحات کتاب نشان می دهد که نویسنده تلاش کرده تا با ایجاز و تمرکز بر نکات کلیدی، محتوایی فشرده و در عین حال جامع را به مخاطب ارائه دهد. رویکرد کتاب، تلفیقی از نظریه های روانشناسی رشد و مشاهدات عملی است که آن را برای طیف وسیعی از مخاطبان، از دانشجویان و متخصصان گرفته تا والدین روزمره، قابل استفاده می کند. این کتاب به دلیل محتوای کاربردی و زبان قابل فهم خود، می تواند به عنوان یک راهنمای مفید برای هر کسی که می خواهد ارتباط عمیق تری با دنیای پر رمز و راز کودکان از طریق هنر برقرار کند، مورد استفاده قرار گیرد.

در واقع، اهمیت این کتاب نه تنها در ارائه اطلاعات تئوری است، بلکه در تشویق خواننده به تغییر دیدگاه و همگام شدن با دنیای کودکانه نهفته است. نویسنده با تأکید بر این که نقاشی کودکان صرفاً خط خطی های بی معنا نیستند، بلکه پنجره هایی به سوی ذهن و احساسات آن ها هستند، مخاطب را به سفری عمیق در دنیای خلاقیت و روانشناسی کودک دعوت می کند. این کتاب پلی است میان دنیای بزرگسالان و کودکان، که کمک می کند تا با درک متقابل، بستر مناسبی برای رشد و بالندگی نسل آینده فراهم شود.

عنوان	موضوع	نویسنده	ناشر	سال انتشار	تعداد صفحات
درک عمومی هنر کودکان: 3 تا 6 سال	روانشناسی کودک، تفسیر نقاشی کودک	فاطمه حافظی بیرکانی	انتشارات نظری	۱۳۹۸	۸۸

نتیجه گیری: هنر، پلی برای درک عمیق تر

کتاب درک عمومی هنر کودکان: ۳ تا ۶ سال اثری ارزشمند است که فراتر از یک راهنمای صرف، دعوتی برای بازنگری در شیوه تعامل ما با کودکان است. این کتاب به ما می آموزد که نقاشی کودکان نه تنها یک فعالیت سرگرم کننده، بلکه زبانی غنی و پیچیده برای بیان احساسات، افکار و تجربیات ناگفته آن هاست. فاطمه حافظی بیرکانی به شیوه ای دقیق و قابل فهم، به رمزگشایی از سمبول ها و نمادهای پنهان در آثار هنری کودکان می پردازد و ابزارهایی عملی را برای والدین، مربیان و روانشناسان فراهم می آورد تا به عمق دنیای درونی کودکان نفوذ کنند.

پیام اصلی کتاب، که با جمله کودکان را آن گونه که هستند دوست بداریم جمع بندی می شود، تأکید بر پذیرش بی قید و شرط و درک عمیق تر از آن هاست. این بدین معناست که باید به جای تلاش برای قالب بندی کودکان در چهارچوب انتظارات بزرگسالانه، آن ها را با تمام تفاوت ها، کنجکاوی ها و رهایی هایشان بپذیریم. این رویکرد نه تنها به رشد سالم و خودباوری کودکان کمک می کند، بلکه به ما بزرگسالان نیز فرصت می دهد تا با الهام از دنیای بی غل و غش آن ها، طراوت و شادابی را به زندگی خود بازگردانیم و نگاهی تازه تر به جهان داشته باشیم.

با استفاده از بینش های ارائه شده در این کتاب، می توانیم ارتباطی عمیق تر و معنادارتر با کودکانمان برقرار کنیم، نیازهای روحی آن ها را بهتر درک کنیم و بستر مناسبی را برای رشد خلاقیت و استقلال آن ها فراهم آوریم. برای درک کامل تر مفاهیم و بهره گیری حداکثری از آموزه های این اثر، مطالعه کامل کتاب درک عمومی هنر کودکان: ۳ تا ۶ سال به شما خوانندگان عزیز توصیه می شود. این کتاب، پلی است میان دو جهان، که ما را به سوی همدلی و فهم متقابل هدایت می کند.