رسول سلیمی: وزیر دفاع بریتانیا گفته که ایران موشک های بالستیک در اختیار روسیه قرار داده که قرار است علیه اوکراین به کارگیری شود. گرانت شاپس در مصاحبه با مجله «هاوس»، اذعان کرد که بریتانیا اطلاعاتی دارد که بر اساس آن ایران موشک های زمین به زمین به روسیه صادر است. در همین حال، رویترز اوایل اسفندماه در گزارشی نوشت که ایران تعدادی موشک بالستیک زمین به زمین به روسیه داده که حدود 400 فروند موشک که اکثر آنها از خانواده موشک های کوتاه برد فاتح-110، از جمله ذوالفقار، هستند به روسیه صادر شده است. بر اساس این گزارش، ارسال این موشک ها از اوایل ماه ژانویه در راستای توافقی که بین مقامات امنیتی و نظامی ایران و روسیه در اواخر سال گذشته میلادی شکل گرفت، آغاز شده است. با این حال اوکراین می گوید که هنوز هیچ اطلاعات رسمی در مورد ارسال موشک های بالستیک ایران به روسیه دریافت نکرده و نمی تواند به کارگیری موشک های ایران علیه خود را تایید کند.
برجام؛ پشتوانه حقوقی ایران برای صادرات موشک
کارشناسان روابط بین الملل معتقدند اگر ایران در این زمان بخواهد به روسیه موشک های بالستیک بفرستد، احتمالاً به انقضای محدودیت های شورای امنیت سازمان ملل در مهرماه/ اکتبر 2023 مرتبط است. پاییز گذشته، دبیرخانه سازمان ملل متحد به کشورهای عضو سازمان ملل اعلام کرد که مقررات بند 3، 4 و 6 ضمیمه B قطعنامه 2231 شورای امنیت، رسماً پایان یافته است. این قطعنامه که وایتال تاییدی بود بر توافق هسته ای 1394 ایران، برای هشت سال محدودیت هایی را بر برنامه موشکی بالستیک ایران اعمال می کرد؛ این محدودیت ها به طور خودکار در مهرماه منقضی می شدند. اگرچه ایالات متحده و اتحادیه اروپا اعلام کردند که مستقل از سازمان ملل محدودیت های موشکی را علیه ایران حفظ خواهند کرد، مقامات ایرانی در آن زمان صراحتاً بر لزوم پایان دادن به “تمامی اقدامات محدودکننده و تحریم های موجود، در سطح ملی یا منطقه ای” تاکید کردند. موضعی که روسیه بی درنگ آن را تایید کرد.
ایران و کره شمالی مشتری روسیه برای تامین موشک
طبق گزارش های ادعایی روسیه برای خرید موشک تنها با ایران مذاکره نکرده است. کاخ سفید روز 4 ژانویه اعلام کرد مقامات اطلاعاتی امریکا به این نتیجه رسیده اند که روسیه موشک های بالستیکی را از کره شمالی خریداری کرده و نیروهای روسی دست کم یکی از این موشک های بالستیک را در 30 دسامبر به اوکراین شلیک کردند و افزودند که توافق روسیه و ایران در مورد موشک های بالستیک تکمیل نشده است اما “به طور فعال در حال پیشرفت است.”
در همین حال ویدیویی 17 ثانیه ای در کانال های تلگرام روسی و اوکراینی به اشتراک گذاشته شده که نمایی از کارخانه در Yelabuga در منطقه تاتارستان در جنوب شرقی روسیه را نشان می دهد که متخصصان روسی در حال مونتاژ پهپادهای انتحاری هستند. این پهپادها که در دورنگ برخی در خاکستری روشن و برخی خاکستری تیره تولید می شود، برای عملیات شبانه بهینه سازی شده تا وضوح بصری را کاهش دهد.
گزارش های قبلی حاکی از آن بود که روسیه کارخانه مونتاژ هواپیماهای بدون سرنشین تاتارستان را تا آوریل 2023 تاسیس کند. در همین راستا مردادماه امسال مقام های اطلاعاتی آمریکا اعلام کردند که مسکو با کمک ایران در حال ساخت مجتمع تولید پهپاد در جمهوری تاتارستان روسیه است که پس از تکمیل، می تواند بر جنگ اوکراین «تاثیر چشمگیری» داشته باشد. این مقام ها در ادامه تصریح کردند که مجتمع یاد شده احتمالاً تا ابتدای سال آینده میلادی راه اندازی شود. تصاویر ماهواره ای همچنین از ساخت کارخانه پهپادسازی در منطقه آزاد تجاری آلابوگا در جمهوری تاتارستان روسیه، در 600 مایلی مسکو، خبر می داده است. این در حالی است که بعد از خروج ایران از تحریم های تسلیحاتی، صادرات تجهیزات نظامی در دستور کار نیروهای مسلح ایران قرار گرفته است. بر همین اساس، اردیبهشت ماه 1401 کارخانه تولید پهپاد ابابیل 2 باهمت و تلاش متخصصان صنایع دفاعی وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح ایران و با حضور سرلشکر باقری و شیرعلی میرزا وزیر دفاع و جمعی از فرماندهان عالی رتبه کشور تاجیکستان در دوشنبه پایتخت این کشور افتتاح شده بود.
این در حالی است که ایران ماه گذشته رسماً گزارش ها مبنی بر اینکه موشک های بالستیک زمین به زمین را برای حمایت از جنگ جاری روسیه علیه اوکراین به این کشور صادر کرده، رد کرد. ایالات متحده که پیش ازاین روسیه و ایران را تحریم کرده است، گفته است که اگر این توافق صورت گیرد، واکنش شدید بین المللی وجود خواهد داشت.
چرا روسیه به موشک های ایران نیاز دارد؟
روسیه اکنون در دو منطقه اوکراین از برتری نظامی برخوردار است و جای تعجب نیست که از این وضعیت برای انجام عملیات تهاجمی و پیشروی آهسته در مناطق دونباس بهره برداری می کند. اما درحالی که هر دو طرف برای برتری آتش رقابت می کنند، در صورت دسترسی روس ها به موشک های بالستیک، از نظر کمی و کیفی مزیت قابل توجهی برای روسیه فراهم خواهد شد که می تواند معادله جنگ را تغییر دهد.
این بدان معنی است که زیرساخت های حیاتی اوکراین و تاسیسات نظامی یعنی امکانات لجستیکی و آموزشی، پایگاه های هوایی و غیره در معرض تهدید جدی قرار خواهند گرفت. کارشناسان معتقدند با توجه به سرعت مافوق صوت و مشخصات پروازی موشک های بالستیک، رهگیری آنها برای پدافند هوایی سخت تر است و نیاز به سیستم های دفاع هوایی پیشرفته مانند پاتریوت ساخت ایالات متحده و SAMP / T فرانسوی-ایتالیایی دارد که اوکراین تنها تعداد کمی ازآنجا را دارد.
بنابراین، موشک های بالستیک ایران نه تنها تهدید مهمی محسوب می شوند، بلکه ذخایر مهمات اوکراین را نیز از بین می برند و آسیب پذیری های بالقوه ای را در دفاع هوایی ایجاد می کنند که روسیه می تواند با سایر مهمات تهاجمی مانند موشک های کروز بر شدت تخریب ها بیفزاید.
مزیت های نظامی صادرات موشک برای ایران
بااین حال، پیامدهای صادرات تسلیحات ایران به روسیه فراتر از تاثیر فوری آن در میدان جنگ است. فروش این موشک ها نه صرفاً برای منافع مالی، بلکه به این دلیل که می تواند به طور غیرمستقیم قابلیت های خود را در جنگ واقعی آزمایش کند و به اطلاعات ارزشمندی در مورد عملکرد خود در برابر برخی از پیشرفته ترین سیستم های دفاع هوایی غربی دسترسی داشته باشد، به نفع تهران است. این امر به نیروهای ایرانی و مهندسان اجازه می دهد تا درس های مهمی بگیرند و موشک های بالستیک را پیش از درگیری های احتمالی با امریکا در آینده اصلاح کنند. علاوه بر این، ظرفیت تحویل مقادیر زیادی از تجهیزات نظامی بسیار خوب به روسیه، صرف نظر از سال ها تحریم بین المللی، اعتبار صنعت دفاعی ایران را افزایش می دهد و تصویر ایران را به عنوان یک قدرت جهانی در میان کشورهای ضد غربی تقویت می کند.
دلیل تغییر رفتار ایران نسبت به غرب و تقویت همکاری نظامی با روسیه
ایران در ابتدا عرضه هواپیماهای بدون سرنشین به روسیه را رد کرده بود؛ اما چند ماه بعد مقامات کشورمان به این نکته اشاره کردند که صادرات جنگ افزارها برای قبل از آغاز جنگ روسیه در اوکراین در سال 2022 بوده است. در همین راستا سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان در پاسخ به سوالی درباره تحویل هواپیماهای بدون سرنشین تهران به روسیه گفت: “کسانی که ایران را به ارایه سلاح به یکی از طرفین در جنگ اوکراین متهم می کنند، این کار را برای اهداف سیاسی انجام می دهند. ما هیچ پهپادی برای شرکت در این جنگ نداده ایم.»
اما ناظران سیاسی معتقدند تغییر رفتار ایران می تواند ناشی از آن باشد که جنگ حماس و اسراییل و بی ثباتی کلی حاصل از آن در خاورمیانه، محاسبات قبلی ایران در برابر غرب را تغییر داده است. اگرچه «محور مقاومت» تا به امروز عملکرد خوبی در برابر اسراییل و آمریکا داشته، اما جنگ غزه نقاط ضعف این محور را در تضمین امنیت ایران آشکار کرده که در صورت حمله مستقیم امریکا به ایران، بیش ازپیش نمایان می شود؛ بنابراین ایران برای جبران این کمبود، احتمالا در حال بررسی تشکیل یک ایتلاف نظامی با قدرت های بزرگ و دوست، مانند روسیه و چین است تا بلوکی نظامی در برابر غرب تشکیل دهد.
کارشناسان سیاسی می گویند در ازای موشک های بالستیک ایران، روسیه می تواند به تقویت عناصر قابل توجهی از بازدارندگی غیراتمی ایران کمک کند. در دو سال گذشته، گمانه زنی ها مبنی بر صادرات 22 فروند جنگنده سوخو-35 و میل ام آی-28 از روسیه به ایران وجود داشته است. در حالی که تحویل جت های جنگنده در روابط دوجانبه یک جهش محسوب می شود، برخی ناظران تاکید دارند که ارزش واقعی چنین انتقالی در پیام های سیاسی نهفته است، و این که چگونه این اقدام مجموعه ی نظامی-صنعتی ایران را قادر می سازد قابلیت های تولیدی خود را از نظر توسعه ی موتور و الکترونیک هوانوردی به روسیه نزدیک تر کند. موضوعی که بیش از پیش نقش برجام را در لغو تحریم های تسلیحاتی ایران نشان می دهد.
311213
آیا شما به دنبال کسب اطلاعات بیشتر در مورد "دلیل تغییر رفتار ایران نسبت به غرب و تقویت همکاری نظامی با روسیه/ غربی ها اتهام می زنند؛ ایران و اوکراین تکذیب می کنند" هستید؟ با کلیک بر روی بین الملل، به دنبال مطالب مرتبط با این موضوع هستید؟ با کلیک بر روی دسته بندی های مرتبط، محتواهای دیگری را کشف کنید. همچنین، ممکن است در این دسته بندی، سریال ها، فیلم ها، کتاب ها و مقالات مفیدی نیز برای شما قرار داشته باشند. بنابراین، همین حالا برای کشف دنیای جذاب و گسترده ی محتواهای مرتبط با "دلیل تغییر رفتار ایران نسبت به غرب و تقویت همکاری نظامی با روسیه/ غربی ها اتهام می زنند؛ ایران و اوکراین تکذیب می کنند"، کلیک کنید.