فن کویل یکی از تجهیزات مهم در سیستم‌های تهویه مطبوع است که وظیفه‌ی تأمین گرمایش و سرمایش محیط را بر عهده دارد. این دستگاه با استفاده از یک کویل (مبدل حرارتی) و یک فن، هوای محیط را از روی کویل‌های حاوی آب سرد یا گرم عبور داده و دمای مطلوب را ایجاد می‌کند. به دلیل عدم نیاز به کانال‌کشی‌های گسترده و قابلیت کنترل مستقل هر واحد، فن کویل‌ها در ساختمان‌های اداری، مسکونی و تجاری بسیار پرکاربرد هستند. در ادامه با انواع فن کویل، مزایا و نحوه‌ی انتخاب مناسب‌ترین مدل آشنا می‌شویم.
انواع فن کویل
فن کویل‌ها در مدل‌های مختلفی طراحی شده‌اند تا با نیازهای متنوع ساختمان‌های مسکونی، تجاری و اداری سازگار باشند. هر نوع فن کویل ویژگی‌ها، مزایا و کاربردهای خاص خود را دارد که در ادامه به آن‌ها می پردازیم:
| نوع فن کویل | ویژگی‌ها | کاربردها |
| فن کویل کاستی | نصب در سقف کاذب، طراحی زیبا، عدم اشغال فضا | مراکز خرید، ادارات و فضاهای لوکس |
| فن کویل کاستی یک‌طرفه | جریان هوای یک‌طرفه، نصب آسان بر سقف | سیستم‌های تهویه مطبوع مرکزی |
| فن کویل کاستی چهارطرفه | پخش هوای چهارجهته، مجهز به پمپ درین | ساختمان‌های مدرن و اداری |
| فن کویل سقفی توکار | نصب در سقف کاذب، امکان انتخاب محل دریچه هوادهی | آپارتمان‌ها، پروژه‌های ساختمانی |
| فن کویل کانالی | فشار استاتیک بالا، صدای بیشتر، حجم هوای زیاد | لابی‌ها، راهروها و ساختمان‌های با سقف مرتفع |
| فن کویل زمینی | نصب روی زمین، هزینه نصب پایین‌تر، اشغال فضای بیشتر | مراکز اداری، مسکونی و فضاهایی بدون سقف کاذب |
به نقل از تهویه نگار:
“فن کویل دو لوله ای
در شرایط معمول، این دستگاه تنها دارای یک مبدل حرارتی است که به صورت مشترک به عنوان کویل سرمایشی و گرمایشی به کار می رود. این نوع فن کویل ها را دو لوله ای می نامند؛ به این معنا که دارای یک لوله ورودی و یک لوله خروجی آب می باشند و مسیر آب ورودی به آن ها (آب سرد چیلر یا آب گرم دیگ) و همچنین آب خروجی از آن ها (در برگشت به چیلر یا دیگ) از طریق شیر سه راهه تغییر می کند.”
کاربرد فن کویل
فن کویل‌ها به دلیل امکان کنترل مستقل دمای هر فضا در ساختمان‌های مسکونی، اداری، هتل‌ها و بیمارستان‌ها به‌طور گسترده استفاده می‌شوند. همچنین، این سیستم با جلوگیری از انتقال آلودگی بین اتاق‌ها، محیطی بهداشتی‌تر و مطبوع‌تر فراهم می‌کند.
ویژگی های فن کویل
فن کویل به دلیل سیستم لوله‌کشی کم‌حجم، امکان اتصال به چیلر و حرارت مرکزی را دارد و می‌توان هر فضا را به‌صورت مستقل کنترل کرد. این دستگاه با دمای پایین آب نیز کار می‌کند، بنابراین در مناطقی که از انرژی خورشیدی برای گرمایش استفاده می‌شود، گزینه‌ای ایده‌آل است. همچنین، لوله‌کشی و سیم‌کشی آن نسبت به سیستم‌های تمام‌هوا ساده‌تر و کم‌هزینه‌تر است.
ساختار لوله‌کشی فن کویل
فن کویل‌ها به دو نوع دو لوله‌ای و چهار لوله‌ای تقسیم می‌شوند. در مدل دو لوله‌ای، تنها یک مسیر برای تأمین و یک مسیر برای بازگشت آب وجود دارد که بسته به فصل، آب گرم یا سرد را منتقل می‌کند. اما در سیستم چهار لوله‌ای، دو مسیر مجزا برای تأمین و بازگشت آب در نظر گرفته شده است که امکان سرمایش و گرمایش هم‌زمان در قسمت‌های مختلف ساختمان را فراهم می‌کند. این ویژگی، آن را به گزینه‌ای ایده‌آل برای هتل‌ها، بیمارستان‌ها و ساختمان‌های بزرگ تبدیل کرده است. همچنین، فن کویل‌ها ممکن است به سیستم‌های لوله‌کشی مختلف مانند بازگشت مستقیم یا بازگشت معکوس متصل شوند که هر کدام ویژگی‌های خاص خود را دارند.
انواع ترموستات در فن کویل
ترموستات یکی از اجزای کلیدی در کنترل دمای فن کویل است که دمای محیط را اندازه‌گیری کرده و بر اساس آن، فرمان تغییر جریان هوای گرم یا سرد را صادر می‌کند. این دستگاه مانند یک کنترل‌کننده حلقه بسته عمل می‌کند تا دمای محیط را در سطح مطلوب حفظ کند. ترموستات‌ها در مدل‌های آنالوگ (مکانیکی) و دیجیتال عرضه می‌شوند و بسته به نوع لوله‌کشی فن کویل (دو یا چهار لوله)، انتخاب مناسبی برای سیستم تهویه خواهند بود. در ساختمان‌های مجهز به سیستم‌های هوشمند، معمولاً از ترموستات‌های دیجیتال با دقت و امکانات بیشتر استفاده می‌شود.
با فن کوئل، دمای محیط را در هر فصل سال به‌صورت دقیق و مستقل تنظیم کنید و از هوای مطبوع و یکنواخت بهره‌مند شوید.
نحوه انتخاب فن کویل
نوع
فن کویل‌ها در مدل‌های مختلفی مانند کاستی (یک‌طرفه یا چهارطرفه)، سقفی توکار، کانالی و زمینی طراحی شده‌اند و انتخاب نوع مناسب به کاربری ساختمان بستگی دارد.
ظرفیت
ظرفیت فن کویل بر اساس بار برودتی کل (محسوس و نهان) هر فضا تعیین می‌شود. بهتر است این مقدار را در دور متوسط فن کویل محاسبه کنید تا عملکرد بهینه‌ای داشته باشد.
سطح صدا
صدای تولید شده توسط فن کویل تأثیر زیادی بر راحتی کاربران دارد. عواملی مانند ارتفاع سقف، نوع ساخت‌وساز، طراحی آکوستیک محیط و نوع موتور و فن به‌کاررفته بر میزان صدای خروجی تأثیرگذار هستند.
سایر فاکتورها
ابعاد دستگاه، زیبایی ظاهری، قابلیت کنترل مناسب و قیمت از دیگر موارد مهمی هستند که در هنگام انتخاب فن کویل باید مورد توجه قرار گیرند.
با شناخت انواع فن کویل، می‌توانید بهترین گزینه را برای تهویه مطبوع محیط خود انتخاب کنید و از هوای مطلوب لذت ببرید.
عملکرد و طرز کار فن کویل
آب سرد یا گرم تولیدشده توسط چیلر یا بویلر از طریق پمپ‌ها و رایزرها به فن کویل ارسال می‌شود. فن کویل با مکش هوای محیط، آن را از روی کویل‌های حاوی آب سرد یا گرم عبور داده و دمای هوا را تغییر می‌دهد. در حالت سرمایش، آب سرد گرمای هوا را جذب کرده و سپس از طریق رایزرهای بازگشتی به چیلر برمی‌گردد تا دوباره خنک شود. این چرخه به‌صورت مداوم ادامه می‌یابد و دمای محیط را در سطح مطلوب نگه می‌دارد.
یکی از مدیران پروژه‌های ساختمانی تصمیم گرفت برای مجتمع مسکونی جدید خود از فن کویل استفاده کند تا کنترل دما در هر واحد مستقل باشد. در ابتدا، او مدل دو لوله‌ای را انتخاب کرد اما پس از مدتی، ساکنان ساختمان شکایت داشتند که در برخی فصول، بعضی واحدها نیاز به سرمایش دارند، درحالی‌که دیگران به گرمایش نیاز دارند. مشکل این بود که سیستم دو لوله‌ای نمی‌توانست به‌طور هم‌زمان گرمایش و سرمایش را ارائه دهد.
پس از مشاوره با تیم آراد تهویه، پیشنهاد شد که از فن کویل چهار لوله‌ای استفاده شود. این تغییر باعث شد که هر واحد بتواند دمای دلخواه خود را تنظیم کند، بدون اینکه تحت تأثیر شرایط فصلی یا نیاز سایر واحدها قرار بگیرد. در نتیجه، رضایت ساکنان افزایش یافت، هزینه‌های انرژی بهینه شد و عملکرد سیستم تهویه بهبود پیدا کرد.
جمع بندی؛ فن کویل چیست و چگونه کار می‌کند؟
فن کویل یکی از تجهیزات مؤثر در سیستم‌های تهویه مطبوع است که با استفاده از کویل‌های آب گرم یا سرد و یک فن داخلی، دمای محیط را تنظیم می‌کند. کنترل مستقل دمای هر فضا، مصرف بهینه انرژی و عدم نیاز به کانال‌کشی گسترده، این دستگاه را به گزینه‌ای ایده‌آل برای ساختمان‌های اداری، مسکونی، تجاری و بیمارستانی تبدیل کرده است. مدل‌های متنوع آن شامل کاستی، سقفی توکار، کانالی و زمینی، امکان استفاده در شرایط مختلف را فراهم می‌کنند. در انتخاب فن کویل، عواملی مانند ظرفیت، سطح صدا، نوع ترموستات و سیستم لوله‌کشی اهمیت زیادی دارند. آراد تهویه به‌عنوان یکی از معتبرترین تأمین‌کنندگان تجهیزات گرمایشی و سرمایشی، انواع فن کویل‌های باکیفیت را با ضمانت اصالت، قیمت رقابتی، ارسال فوری و مشاوره رایگان ارائه می‌دهد. همچنین، این مجموعه با تضمین کیفیت و ارائه گارانتی معتبر، خریدی مطمئن و بدون دغدغه را برای مشتریان خود فراهم می‌کند.
سوالات متداول فن کویل چیست و چگونه کار می‌کند؟
تفاوت فن کویل دو لوله‌ای و چهار لوله‌ای چیست؟
فن کویل دو لوله‌ای فقط یک مسیر برای تأمین آب گرم یا سرد دارد، درحالی‌که مدل چهار لوله‌ای می‌تواند هم‌زمان گرمایش و سرمایش را فراهم کند.
آیا فن کویل برای همه ساختمان‌ها مناسب است؟
بله. فن کویل‌ها در مدل‌های مختلف برای ساختمان‌های مسکونی، اداری، تجاری و بیمارستانی طراحی شده‌اند و بسته به شرایط فضا انتخاب می‌شوند.
چگونه بهترین فن کویل را انتخاب کنیم؟
باید به نوع فضا، ظرفیت، میزان صدا و سیستم لوله‌کشی توجه کرد. آراد تهویه با ارائه مشاوره رایگان به شما در انتخاب مناسب کمک می‌کند.
آیا شما به دنبال کسب اطلاعات بیشتر در مورد "فن کویل چیست و چگونه کار می‌کند؟" هستید؟ با کلیک بر روی اقتصادی, کسب و کار ایرانی، آیا به دنبال موضوعات مشابهی هستید؟ برای کشف محتواهای بیشتر، از منوی جستجو استفاده کنید. همچنین، ممکن است در این دسته بندی، سریال ها، فیلم ها، کتاب ها و مقالات مفیدی نیز برای شما قرار داشته باشند. بنابراین، همین حالا برای کشف دنیای جذاب و گسترده ی محتواهای مرتبط با "فن کویل چیست و چگونه کار می‌کند؟"، کلیک کنید.
خیلی مقاله مفیدی بود، مخصوصاً توضیح درباره تفاوت دو لوله‌ای و چهار لوله‌ای خیلی کاربردی بود برای ما که در حال ساخت یک پروژه هستیم.
ممنون بابت نگارش ساده و روان. واقعاً برای کسی که تخصصی تو حوزه تهویه نداره، خوندنش راحت بود.
بخش انتخاب نوع فن کویل خیلی کمک‌کننده بود. الان بهتر می‌تونم تصمیم بگیرم کدوم مدل برای ساختمون ما مناسبه.
همیشه برام سوال بود که چرا تو بعضی هتل‌ها دمای اتاق‌ها انقدر متفاوته، الان فهمیدم دلیلش نوع سیستم فن کویله.
خیلی خوبه که به سطح صدا هم توجه کردین، مخصوصاً برای فضاهای مسکونی این موضوع خیلی مهمه.
مقاله رو با دقت خوندم و باید بگم خیلی خوب به جنبه‌های مختلف سیستم فن کویل پرداخته شده بود، از انتخاب مدل تا عملکرد.
به نظرم بهتره یه فایل PDF از این مقاله بذارین که بشه راحت‌تر ذخیره و به بقیه معرفی کرد.
تجربه اون مدیر پروژه خیلی جالب و آموزنده بود، خیلی وقت‌ها همین جزئیات باعث رضایت یا نارضایتی ساکنان می‌شه.
توضیح درباره ترموستات‌ها خیلی خوب بود، من همیشه فکر می‌کردم ترموستات فقط یه دکمه کنترله!
ممنون بابت مقایسه دقیق بین مدل‌های مختلف فن کویل. واقعاً دید من رو نسبت به انتخاب مناسب‌تر باز کرد.
به‌نظرم یه ویدیوی کوتاه هم از نحوه عملکرد فن کویل می‌ذاشتین، برای درک بهتر عالی می‌شد.
الان می‌فهمم چرا در برخی پروژه‌ها به جای داکت اسپلیت از فن کویل استفاده می‌کنن، خیلی انعطاف‌پذیرتره.
اگر امکان داره در یک مقاله جدا به موضوع نگهداری و سرویس دوره‌ای فن کویل هم بپردازین، خیلی کاربردی می‌شه.
مقاله‌ای کاملاً فنی و در عین حال قابل فهم برای غیرمتخصص‌ها، این یه ترکیب برنده‌ست.
خیلی خوبه که به کاربردها هم اشاره کردین. واقعاً همه جا می‌شه از فن کویل استفاده کرد.
خیلی خوبه که به کاربردها هم اشاره کردین. واقعاً همه جا می‌شه از فن کویل استفاده کرد.
کاش یه جدول قیمت حدودی مدل‌های مختلف هم اضافه می‌کردین. اینطوری تصمیم‌گیری راحت‌تر می‌شد.
من پروژه مسکونی دارم و قصد خرید فن کویل دارم، با خوندن این مقاله واقعاً ذهنم روشن شد.
توضیح درباره سیستم لوله‌کشی بازگشت مستقیم و معکوس برام جدید بود، ممنون بابت بیان دقیق و کاربردی.
پیشنهاد می‌کنم در ادامه یه راهنمای خرید گام‌به‌گام هم منتشر کنین برای کسانی که اطلاعات اولیه ندارن.
از آراد تهویه قبلاً خرید داشتم، هم محصولشون باکیفیت بود، هم خدمات پس از فروش‌شون عالی. مقاله هم مثل همیشه حرفه‌ای نوشته شده.