بسیاری از کشورهای جهان در یک قاره مشخص قرار دارند اما تعدادی از کشورها به دلیل موقعیت جغرافیایی خاص خود بخشی از خاکشان در یک قاره و بخش دیگر در قاره ای دیگر واقع شده است. این کشورها که گاهی با عنوان کشورهای دو قاره ای یا ترانس کانتیننتال شناخته می شوند اغلب در مرز بین قاره های آسیا و اروپا قرار دارند. این وضعیت جغرافیایی منحصر به فرد هویت فرهنگی و طبیعی متنوعی به این مناطق بخشیده و آن ها را به مقاصد جذاب و پیچیده ای تبدیل کرده است. درک موقعیت دقیق این کشورها و ویژگی های آن ها می تواند به شناخت بهتر جغرافیا و فرهنگ جهانی کمک کند.
قاره های جهان
کره زمین به طور قراردادی به چندین قاره تقسیم شده است. این تقسیم بندی بر اساس معیارهای جغرافیایی تاریخی و فرهنگی صورت گرفته و همواره مورد بحث بوده است. متداول ترین تقسیم بندی شامل هفت قاره آسیا آفریقا آمریکای شمالی آمریکای جنوبی اروپا اقیانوسیه (استرالیا) و قطب جنوب است.
با این حال برخی مدل ها تعداد قاره ها را کمتر در نظر می گیرند. به عنوان مثال گاهی آمریکای شمالی و جنوبی به عنوان یک قاره (آمریکا) یا آسیا و اروپا به عنوان یک قاره واحد به نام اوراسیا محسوب می شوند. این تفاوت در تقسیم بندی به ویژه در مورد مرز بین آسیا و اروپا منجر به وجود کشورهایی شده که در بیش از یک قاره قرار دارند.
اوراسیا چیست؟
اوراسیا به ابرقاره ای گفته می شود که شامل دو قاره اروپا و آسیا است. این دو قاره از نظر زمین شناسی یکپارچه هستند و مرز طبیعی واضحی مانند اقیانوس بین آن ها وجود ندارد. به همین دلیل مرز بین آسیا و اروپا بیشتر یک مرز قراردادی و تاریخی است تا یک خط جغرافیایی مشخص و بی چون و چرا.
این پیوستگی خشکی باعث شده است که برخی کشورها در این منطقه گستره ای از مرز قراردادی بین این دو قاره عبور کرده و بخش هایی از قلمرو آن ها در هر دو قاره واقع شود. مفهوم اوراسیا در مطالعات جغرافیایی و سیاسی برای اشاره به این پهنه وسیع خشکی به کار می رود که بیش از ۷۰ درصد جمعیت جهان را در خود جای داده است.
پیشینه
مفهوم تقسیم خشکی بزرگ اوراسیا به دو قاره مجزای اروپا و آسیا ریشه در دوران کلاسیک و یونان باستان دارد. در آن زمان دریاهای سیاه و مرمره به عنوان مرز در نظر گرفته می شدند. با گذشت زمان و کاوش های بیشتر مرزهای قراردادی تغییر یافتند.
در قرون جدید رشته کوه های اورال در روسیه و کوه های قفقاز به عنوان مهم ترین خطوط تفکیک کننده جغرافیایی بین آسیا و اروپا پذیرفته شدند. این مرزبندی تاریخی و فرهنگی با وجود پیوستگی زمین شناسی همچنان مبنای تقسیم بندی قاره ای در بیشتر نقاط جهان است و به پیدایش مفهوم کشورهای دو قاره ای در این منطقه انجامیده است.
کشورهای که در دو قاره قرار دارند
کشورهایی که قلمرو آن ها در بیش از یک قاره قرار می گیرد کشورهای ترانس کانتیننتال نامیده می شوند. در منطقه اوراسیا چندین کشور وجود دارند که بخش هایی از خاک آن ها در قاره اروپا و بخش هایی دیگر در قاره آسیا واقع شده است. این موقعیت خاص جغرافیایی این کشورها را از نظر فرهنگی سیاسی و حتی طبیعی دارای ویژگی های منحصر به فردی کرده است.
شناخت این کشورها و درک دلیل قرارگیری آن ها در دو قاره به روشن شدن پیچیدگی های تقسیمات قاره ای و اهمیت مرزهای قراردادی کمک می کند. این کشورها پلی بین شرق و غرب محسوب می شوند و اغلب تاریخ و فرهنگ غنی ای دارند که تحت تاثیر هر دو منطقه قرار گرفته است.
کدام کشورها آسیایی اروپایی هستند؟
بر اساس مرزهای قراردادی متداول چندین کشور در منطقه اوراسیا قرار دارند که بخشی از قلمرو آن ها در اروپا و بخشی دیگر در آسیا واقع شده است. این کشورها شامل روسیه ترکیه قزاقستان آذربایجان و گرجستان هستند. موقعیت دقیق مرز قاره ای در این کشورها گاهی می تواند پیچیده باشد به ویژه در مناطق کوهستانی مانند قفقاز.
این کشورها با وجود قرارگیری در دو قاره هویت ملی واحدی دارند اما ممکن است تفاوت های فرهنگی یا حتی اقلیمی بین بخش های اروپایی و آسیایی آن ها وجود داشته باشد. در ادامه به بررسی دقیق تر موقعیت و ویژگی های هر یک از این کشورهای آسیایی اروپایی می پردازیم.
روسیه
روسیه کشوری پهناور در قاره های آسیا و اروپا
روسیه بزرگترین کشور جهان از نظر مساحت است و بخش وسیعی از قلمرو آن در شمال اوراسیا قرار دارد. مرز قراردادی بین اروپا و آسیا از داخل روسیه عبور می کند؛ این مرز عموماً رشته کوه اورال رود اورال و بخش هایی از دریای خزر را در بر می گیرد. این تقسیم بندی به این معنی است که بخش غربی روسیه (شامل پایتخت مسکو و سن پترزبورگ) در اروپا و بخش شرقی آن (سیبری وسیع) در آسیا واقع شده است.
با وجود اینکه حدود سه چهارم مساحت روسیه در قاره آسیا قرار دارد اکثریت قاطع جمعیت این کشور (حدود ۷۵ درصد) در بخش اروپایی آن زندگی می کنند. بخش اروپایی روسیه از نظر اقتصادی فرهنگی و سیاسی مرکزیت بیشتری دارد در حالی که بخش آسیایی آن پهناور کم جمعیت و غنی از منابع طبیعی است.
ترکیه
موقعیت جغرافیایی کشور ترکیه
ترکیه کشوری است که در محل تلاقی جنوب غربی آسیا و جنوب شرقی اروپا قرار گرفته است. بخش عمده مساحت ترکیه که به آناتولی یا آسیای صغیر معروف است در قاره آسیا واقع شده است. بخش کوچکی از شمال غربی ترکیه شامل بخش اروپایی شهر استانبول در منطقه بالکان در قاره اروپا قرار دارد.
تنگه های بسفر و داردانل و دریای مرمره مرز طبیعی بین بخش آسیایی و اروپایی ترکیه را تشکیل می دهند. این موقعیت جغرافیایی استراتژیک ترکیه را به پلی فرهنگی و تجاری بین شرق و غرب تبدیل کرده و در طول تاریخ نقش مهمی در ارتباطات بین دو قاره ایفا نموده است.
جغرافیای سیاسی کشور ترکیه
از نظر سیاسی و فرهنگی ترکیه همواره بین هویت آسیایی و اروپایی خود در نوسان بوده است. پایتخت آنکارا در بخش آسیایی قرار دارد اما بزرگترین شهر و مرکز فرهنگی و اقتصادی آن استانبول در دو قاره واقع شده است.
ترکیه عضو سازمان های بین المللی متعددی است که برخی از آن ها اروپایی (مانند ناتو) و برخی دیگر منطقه ای (مانند سازمان همکاری اقتصادی اکو) هستند. این کشور تلاش های زیادی برای پیوستن به اتحادیه اروپا انجام داده است که نشان دهنده تمایل آن به همگرایی بیشتر با اروپا است هرچند ریشه ها و پیوندهای قوی با آسیا نیز دارد.
قزاقستان
کشور آسیایی اروپایی قزاقستان
قزاقستان بزرگترین کشور محصور در خشکی در جهان است و بخش عمده قلمرو آن در آسیای مرکزی قرار دارد. با این حال بخش کوچکی از غرب این کشور در شمال دریای خزر و در امتداد رود اورال در قاره اروپا محسوب می شود.
این بخش اروپایی قزاقستان شامل منطقه آتیرائو و بخشی از منطقه قزاقستان غربی است. پایتخت این کشور آستانه در بخش آسیایی قرار دارد. قزاقستان به دلیل ذخایر عظیم نفت و گاز از نظر اقتصادی اهمیت بالایی در منطقه دارد.
آذربایجان
آذربایجان کشوری در دو قاره ی آسیا و اروپا
جمهوری آذربایجان در منطقه قفقاز جنوبی واقع شده است منطقه ای که به عنوان مرز بین آسیا و اروپا شناخته می شود. بخش عمده خاک آذربایجان در غرب دریای خزر و در منطقه قفقاز از نظر جغرافیایی در آسیا قرار دارد. با این حال به دلیل موقعیت آن در رشته کوه های قفقاز که مرز قراردادی بین دو قاره است بخش های شمالی این کشور گاهی اروپایی محسوب می شوند.
پایتخت آذربایجان باکو در سواحل دریای خزر واقع شده و ترکیبی از معماری مدرن و تاریخی را به نمایش می گذارد. این کشور نیز مانند قزاقستان دارای ذخایر قابل توجه نفت و گاز است که نقش مهمی در اقتصاد آن ایفا می کند. آذربایجان از نظر فرهنگی تحت تاثیر هر دو منطقه قفقاز و نزدیکی به شرق و غرب قرار دارد.
گرجستان
کشور آسیایی اروپایی گرجستان
گرجستان نیز مانند آذربایجان کشوری در منطقه قفقاز جنوبی است که در مرز قراردادی بین آسیا و اروپا قرار گرفته است. موقعیت جغرافیایی آن در جنوب رشته کوه های قفقاز باعث شده که بخشی از خاک آن در آسیا و بخش هایی به ویژه نواحی شمالی تر در اروپا در نظر گرفته شود.
گرجستان از نظر تاریخی و فرهنگی پیوندهای عمیقی با اروپا دارد و تلاش هایی برای همگرایی با نهادهای اروپایی انجام داده است. پایتخت آن تفلیس شهری با معماری متنوع و ترکیبی از سبک های مختلف است. گرجستان به دلیل طبیعت کوهستانی زیبا کلیساهای تاریخی و فرهنگ غنی به مقصدی محبوب برای گردشگران تبدیل شده است.
ترکیه کشور اروپایی است یا آسیایی؟
ترکیه کشوری دو قاره ای است. بخش کوچکی از آن در اروپا (تراس غربی استانبول) و بخش بزرگتر آن (آناتولی) در آسیا قرار دارد. این کشور به عنوان پلی بین دو قاره شناخته می شود.
کشورهای واقع شده در مرز آسیا و اروپا کدامند؟
کشورهای اصلی که بخشی از خاک آن ها در هر دو قاره آسیا و اروپا قرار دارد شامل روسیه ترکیه قزاقستان آذربایجان و گرجستان هستند.
بزرگترین کشور از نظر مساحت در مرز آسیا و اروپا کدام است؟
روسیه بزرگترین کشور جهان از نظر مساحت است و بخش وسیعی از قلمرو آن در هر دو قاره آسیا و اروپا واقع شده است.
کوچکترین کشور از نظر مساحت در مرز آسیا و اروپا کدام است؟
در میان کشورهای اصلی دو قاره ای در این منطقه (روسیه ترکیه قزاقستان آذربایجان گرجستان) گرجستان کوچکترین کشور از نظر مساحت است.
مرز جغرافیایی بین آسیا و اروپا چیست؟
مرز قراردادی بین آسیا و اروپا معمولاً شامل رشته کوه های اورال رود اورال دریای خزر رشته کوه های قفقاز دریای سیاه و تنگه های بسفر و داردانل است.
آیا شما به دنبال کسب اطلاعات بیشتر در مورد "کشورهای اروپایی آسیایی" هستید؟ با کلیک بر روی گردشگری و اقامتی، ممکن است در این موضوع، مطالب مرتبط دیگری هم وجود داشته باشد. برای کشف آن ها، به دنبال دسته بندی های مرتبط بگردید. همچنین، ممکن است در این دسته بندی، سریال ها، فیلم ها، کتاب ها و مقالات مفیدی نیز برای شما قرار داشته باشند. بنابراین، همین حالا برای کشف دنیای جذاب و گسترده ی محتواهای مرتبط با "کشورهای اروپایی آسیایی"، کلیک کنید.