کشور سوریه را بیشتر بشناسید

سوریه کشوری باستانی در قلب خاورمیانه همواره محل تلاقی تمدن ها و فرهنگ ها بوده است. شناخت عمیق این سرزمین فراتر از اخبار روزمره نیازمند درکی جامع از جغرافیا تاریخ پرفراز و نشیب ساختار جمعیتی و تحولات سیاسی و اقتصادی آن است. بسیاری در جستجوی اطلاعات دقیق و یکپارچه درباره این کشور هستند تا تصویری کامل از گذشته حال و آینده احتمالی آن به دست آورند. این محتوا با ارائه اطلاعاتی ساختاریافته و تخصصی اما به زبانی ساده به شما کمک می کند تا ابعاد مختلف کشور سوریه را به طور کامل بشناسید و به درکی صحیح از پیچیدگی ها و اهمیت آن در منطقه و جهان برسید.

سوریه با نام رسمی جمهوری عربی سوریه کشوری در منطقه غرب آسیا و بخش شرقی مدیترانه است. این کشور با مساحتی حدود ۱۸۵٬۱۸۰ کیلومتر مربع از شمال با ترکیه از شرق و جنوب شرقی با عراق از جنوب با اردن و از جنوب غربی با اسرائیل و لبنان همسایه است.

موقعیت استراتژیک سوریه در طول تاریخ آن را به چهارراهی مهم برای تجارت و فرهنگ تبدیل کرده است. آب و هوای آن در نواحی ساحلی مدیترانه ای و معتدل و در سایر نقاط عمدتاً گرم و خشک بیابانی است.

رودخانه ها و دریاچه های سوریه نقش حیاتی در حیات این سرزمین ایفا می کنند. رود فرات مهم ترین رودخانه که از ترکیه وارد شده و به سمت شرق جریان می یابد شریان حیاتی برای کشاورزی و تامین آب آشامیدنی در مناطق شمالی و شرقی مانند استان های رقه و دیرالزور است.

سد فرات و دریاچه اسد که پشت آن ایجاد شده بزرگترین منبع آبی مصنوعی در سوریه محسوب می شود. رودخانه های مهم دیگری نظیر عاصی خابور جغجغ و دجله (در بخشی از مرز) نیز در این کشور جریان دارند که هر یک به نحوی در شکل دهی جغرافیای طبیعی و فعالیت های انسانی منطقه نقش دارند.

سوریه دارای طبیعت کوهستانی متنوعی است که شامل رشته کوه ها و فلات های متعددی می شود. کوه های ساحلی سوریه معروف به جبل العلوین در امتداد دریای مدیترانه قرار دارند. مرتفع ترین نقطه کشور قله جبل الشیخ (جبل الحرمون) با ارتفاع ۲۸۱۴ متر است که در مرز با لبنان و اسرائیل واقع شده است.

رشته کوه های دیگری مانند جبل القلمون و جبل الدروز نیز در این کشور وجود دارند. فلات های مهمی نیز در سوریه شکل گرفته اند از جمله فلات حوران فلات جولان (که بخش عمده ای از آن تحت اشغال اسرائیل است) و فلات حلب که مناطق وسیعی از شمال کشور را در بر می گیرد و تنوع جغرافیایی سوریه را تکمیل می کنند.

تاریخ سوریه به هزاران سال قبل باز می گردد و این سرزمین یکی از گهواره های تمدن بشری محسوب می شود. منطقه شام که سوریه بخشی از آن بود شاهد ظهور و سقوط امپراتوری ها و فرهنگ های مختلف بوده است. قدمت سکونت در شهرهایی مانند دمشق به بیش از ۱۰ هزار سال پیش می رسد و آن را به یکی از قدیمی ترین پایتخت های مسکونی جهان تبدیل کرده است.

تمدن های کهن سوریه شامل دوره های سومری اکدی آموری آرامی آشوری بابلی یونانی رومی و ایرانی می شود که هر یک نشانه هایی از خود بر جای گذاشته اند. پس از فتح این منطقه توسط مسلمانان در قرن هفتم میلادی دمشق به پایتخت خلافت اموی تبدیل شد و به اوج شکوفایی خود رسید.

تمدن های کهن سوریه مانند ابلا ماری و اوگاریت نقش مهمی در شکل گیری فرهنگ و تاریخ منطقه ایفا کرده اند. ابلا شهری باستانی در شمال غرب سوریه در هزاره سوم پیش از میلاد از طریق تجارت شکوفا شد و به دلیل کشف اولین شاخه زیتون در آن سوریه را وطن اصلی زیتون می دانند.

ماری تمدنی در کنار رود فرات به خاطر قوانین پیشرفته و نقش مهمش در تجارت منطقه ای شهرت داشت. اوگاریت در سواحل مدیترانه محل کشف یکی از کهن ترین الفباهای تاریخ است و نشان دهنده تمدن پیشرفته ای در هزاره دوم پیش از میلاد است که با تمدن های همسایه ارتباطات گسترده ای داشته است.

سوریه کشوری با تنوع قومی و مذهبی قابل توجه است. بر اساس برآوردهای پیش از جنگ داخلی جمعیت این کشور حدود ۲۲ میلیون نفر بود. ترکیب جمعیتی شامل اکثریت عرب (حدود ۹۰ درصد) و اقلیت هایی مانند کردها ترکمن ها آشوری ها و ارمنی ها است.

بافت مذهبی سوریه نیز متنوع است. اکثریت جمعیت را مسلمانان تشکیل می دهند که شامل سنی ها (حدود ۷۴ درصد) و اقلیت های شیعه علوی و اسماعیلی (حدود ۱۳ درصد) هستند. مسیحیان نیز حدود ۱۰ درصد جمعیت را تشکیل می دهند و اقلیت های کوچکتری مانند دروزی ها و ایزدی ها نیز در این کشور زندگی می کنند.

توزیع گروه های مذهبی در مناطق مختلف جغرافیایی متفاوت است؛ علوی ها عمدتاً در استان های لاذقیه و طرطوس دروزی ها در استان سویداء و کردها بیشتر در استان حسکه و مناطق شمالی متمرکز هستند. مسیحیان نیز در شهرهای بزرگ مانند دمشق و حلب و برخی شهرک ها پراکنده اند.

سیاست در سوریه تحت تاثیر ساختار قدرت متمرکز و تحولات منطقه ای و بین المللی قرار داشته است. نظام حکومتی پیش از تحولات اخیر جمهوری ریاست جمهوری با تسلط حزب بعث بود.

نیروهای نظامی و امنیتی سوریه ساختار گسترده ای دارند و نقش مهمی در حفظ امنیت داخلی و مرزها ایفا می کنند. این نیروها شامل نیروی زمینی هوایی دریایی و پدافند هوایی می شوند و در طول دهه های گذشته در درگیری های مختلف منطقه ای و داخلی نقش داشته اند.

اقتصاد سوریه بر پایه های کشاورزی صنعت و تجارت استوار است. پیش از جنگ داخلی این کشور تلاش هایی برای اصلاحات اقتصادی و جذب سرمایه گذاری خارجی انجام داده بود اما تحریم ها و جنگ آسیب جدی به آن وارد کردند.

کشاورزی یکی از ستون های اصلی اقتصاد است و درصد قابل توجهی از جمعیت به آن وابسته هستند. محصولاتی مانند گندم و پنبه از اهمیت بالایی برخوردارند و سوریه یکی از صادرکنندگان پنبه در منطقه بوده است.

نفت و گاز نیز منابع مهمی برای سوریه محسوب می شوند هرچند ذخایر نفتی آن نسبت به برخی کشورهای منطقه کمتر است. استخراج فسفات نیز از دیگر فعالیت های معدنی مهم است. کشف میدان های گازی جدید امیدهایی را برای تقویت این بخش ایجاد کرده بود.

صنعت در سوریه شامل بخش های متنوعی مانند نساجی صنایع غذایی شیمیایی و تولید لوازم خانگی است. همچنین تلاش هایی در زمینه مونتاژ خودرو با همکاری کشورهای دیگر صورت گرفته بود.

وضعیت فقر در سوریه به ویژه پس از سال ها جنگ و بحران اقتصادی به شدت وخیم شده است. آمارها نشان دهنده افزایش چشمگیر نرخ فقر و آسیب های اقتصادی گسترده به زیرساخت ها و معیشت مردم است که بازسازی و بهبود آن نیازمند زمان و منابع قابل توجهی است.

نظام آموزشی سوریه شامل مراحل ابتدایی متوسطه و عالی است. این نظام پیش از جنگ داخلی تلاش می کرد تا آموزش را برای همه شهروندان فراهم کند اما جنگ آسیب های جدی به زیرساخت های آموزشی وارد کرده و دسترسی به آموزش با چالش های فراوانی روبرو شده است.

تحریم های بین المللی از جمله تحریم های اتحادیه اروپا و ایالات متحده آمریکا تاثیرات مخربی بر اقتصاد سوریه داشته اند. این تحریم ها بخش های مختلفی از جمله نفت بانکداری و تجارت را هدف قرار داده اند و وضعیت اقتصادی کشور را وخیم تر کرده اند.

جنگ داخلی سوریه که از سال ۲۰۱۱ آغاز شد یکی از بزرگترین فجایع انسانی قرن بیست و یکم است. این جنگ با اعتراضات مردمی آغاز شد اما به سرعت به درگیری مسلحانه گسترده تبدیل شد و پیامدهای ویرانگری از جمله آوارگی میلیون ها نفر و تخریب گسترده شهرها و زیرساخت ها به همراه داشته است.

طرف های درگیر در جنگ داخلی سوریه بسیار متعدد و پیچیده هستند. در یک سو دولت سوریه و نیروهای حامی آن (شامل نیروهای نظامی شبه نظامیان داخلی و متحدان خارجی مانند ایران و روسیه) قرار دارند. در سوی دیگر گروه های مختلف اپوزیسیون شامل ارتش آزاد سوریه گروه های اسلام گرا و سلفی مانند هیئت تحریر الشام و همچنین گروه های تروریستی مانند داعش حضور داشتند.

علاوه بر این نیروهای دموکراتیک سوریه (شامل یگان های مدافع خلق کرد) در شمال شرق کشور فعال هستند و کشورهای متعددی مانند ترکیه آمریکا عربستان سعودی و قطر نیز به اشکال مختلف در این جنگ مداخله کرده اند که این امر پیچیدگی درگیری ها را دوچندان کرده است.

با وجود آسیب های ناشی از جنگ سوریه همچنان دارای جاذبه های گردشگری تاریخی و فرهنگی فراوانی است. شهرهای باستانی مانند پالمیرا (معروف به مروارید صحرا) دمشق (با مسجد اموی و شهر قدیمی آن) و حلب (با قلعه تاریخی اش) از مهم ترین این جاذبه ها هستند.

سایر مکان های تاریخی مانند قلعه صلاح الدین ایوبی شهر باستانی دورا اروپوس و بناهای رومی در بصری نیز از دیگر دیدنی های سوریه هستند. هرچند دسترسی به بسیاری از این مکان ها به دلیل شرایط امنیتی و آسیب های جنگ محدود شده است اما پتانسیل گردشگری تاریخی این کشور همچنان قابل توجه است.

پایتخت سوریه چیست؟

پایتخت کشور سوریه شهر دمشق است که یکی از قدیمی ترین پایتخت های مسکونی جهان محسوب می شود و سابقه سکونت در آن به هزاران سال قبل باز می گردد.

جمعیت سوریه چقدر است؟

بر اساس برآوردهای پیش از آغاز جنگ داخلی در سال ۲۰۱۱ جمعیت سوریه حدود ۲۲ میلیون نفر بود. آمار دقیق کنونی به دلیل جنگ و آوارگی با چالش روبروست.

مذهب اصلی مردم سوریه چیست؟

مذهب اصلی مردم سوریه اسلام است و اکثریت مسلمانان از اهل سنت هستند. اقلیت های قابل توجهی نیز از علوی ها شیعیان مسیحیان و دروزی ها در این کشور زندگی می کنند.

مهمترین شهرهای باستانی سوریه کدامند؟

مهمترین شهرهای باستانی سوریه شامل دمشق حلب پالمیرا بصری و دورا اروپوس هستند که هر یک نمایانگر دوره های مختلف تاریخی و تمدنی این سرزمین می باشند.

چه کسانی (گروه ها و کشورها) در جنگ داخلی سوریه نقش دارند؟

طرف های اصلی درگیر شامل دولت سوریه و حامیانش (ایران روسیه) گروه های اپوزیسیون مسلح گروه های کرد و گروه های تروریستی (مانند داعش و هیئت تحریر الشام) هستند. کشورهای متعددی نیز در این جنگ مداخله کرده اند.

واحد پول رسمی سوریه چیست؟

واحد پول رسمی کشور سوریه لیره سوریه (SYP) است.

نظام حکومتی سوریه چیست؟

نظام حکومتی سوریه پیش از تحولات اخیر جمهوری ریاست جمهوری بود که تحت تسلط حزب بعث قرار داشت. وضعیت کنونی پس از سقوط رژیم اسد در دست دولت انتقالی است.