کنوسوس یونان (Knossos)

کاوش در تاریخ و تمدن های باستانی همواره جذابیت خاصی داشته است. یکی از این گنجینه های تاریخی ارزشمند که در جزیره کرت یونان واقع شده محوطه باستانی کنوسوس است. این مکان نه تنها بزرگترین سایت باستان شناسی مربوط به عصر برنز در کرت محسوب می شود بلکه به عنوان قلب تپنده تمدن شگفت انگیز مینوسی شناخته می شود. با قدم گذاشتن در این محوطه سفری به هزاران سال پیش خواهید داشت و با بقایای کاخ عظیم و پیچیده ای روبرو می شوید که روزگاری مرکز قدرت فرهنگ و آیین در این منطقه بوده است. در ادامه به معرفی این سایت باستانی تاریخچه پرفراز و نشیب آن معماری بی نظیر کاخ و افسانه هایی که با آن گره خورده اند خواهیم پرداخت.

معرفی منطقه باستانی کنوسوس یونان

کنوسوس نام محوطه ای باستانی در جزیره کرت یونان است که بقایای بزرگترین سایت مربوط به عصر برنز در این جزیره را در خود جای داده است. این منطقه در نزدیکی شهر هراکلیون امروزی قرار دارد و به دلیل اهمیت تاریخی و باستان شناسی فوق العاده اش یکی از مقاصد اصلی گردشگران و علاقه مندان به تاریخ محسوب می شود.

کنوسوس به عنوان مرکز سیاسی فرهنگی و مذهبی تمدن مینوسی نقش حیاتی در توسعه این تمدن ایفا کرده است. کاخ عظیم و پیچیده آن شاهدی بر شکوه و پیشرفت هنری معماری و اجتماعی مردمانی است که هزاران سال پیش در این منطقه زندگی می کردند.

Minoan civilization

تمدن مینوسی یکی از برجسته ترین تمدن های عصر برنز در منطقه دریای اژه بود که عمدتاً در جزیره کرت شکوفا شد. این تمدن نام خود را از پادشاه افسانه ای مینوس گرفته است و به دلیل دستاوردهای چشمگیر خود در زمینه های هنر معماری تجارت و سازماندهی اجتماعی شناخته می شود.

مردمان مینوسی دریانوردان و بازرگانان ماهری بودند و شبکه های تجاری گسترده ای با مناطق مختلف مدیترانه از جمله مصر خاور نزدیک و سرزمین اصلی یونان ایجاد کرده بودند. کاخ های بزرگ مانند کنوسوس فایستوس و مالیا نشان دهنده ساختار اجتماعی پیچیده و تمرکز قدرت در این تمدن هستند.

قدمت منطقه باستانی کنوسوس یونان

تاریخ سکونت در منطقه کنوسوس به دوران نوسنگی بازمی گردد. اولین شواهد سکونت در این محل حدود ۷۰۰۰ سال قبل از میلاد مسیح تخمین زده می شود. این نشان می دهد که این منطقه از دیرباز مورد توجه انسان ها برای زندگی بوده است.

ساخت اولین کاخ بزرگ در کنوسوس در دوره مینوایی میانه اول (حدود ۱۹۰۰ قبل از میلاد) آغاز شد. این کاخ در طول زمان دستخوش تغییرات و توسعه های زیادی قرار گرفت و به یکی از بزرگترین و مهمترین مراکز تمدن مینوسی تبدیل شد.

Knossos Chronology

تاریخچه کنوسوس را می توان به چند دوره اصلی تقسیم کرد. دوره نوسنگی (حدود ۷۰۰۰-۳۰۰۰ قبل از میلاد) شاهد اولین سکونت ها بود. سپس دوره عصر برنز اولیه (حدود ۳۰۰۰-۲۷۰۰ قبل از میلاد) و عصر برنز میانه (حدود ۲۷۰۰-۱۶۰۰ قبل از میلاد) فرا رسید که شاهد ظهور و توسعه شهرها و مراکز اولیه بود.

دوره مینوایی میانه اول (حدود ۱۹۰۰ قبل از میلاد) با ساخت اولین کاخ در کنوسوس آغاز شد. این کاخ در طول دوره مینوایی جدید (حدود ۱۶۰۰-۱۴۰۰ قبل از میلاد) به اوج شکوه خود رسید اما حدود ۱۴۵۰ قبل از میلاد بر اثر زلزله یا فوران آتشفشان تخریب شد و سپس بازسازی گردید.

حدود ۱۳۸۰ تا ۱۱۰۰ قبل از میلاد کنوسوس دچار تخریب نهایی شد که برخی آن را به حمله میسنی ها و برخی دیگر به بلایای طبیعی نسبت می دهند. با این حال سکونت در مقیاس کوچکتر در این منطقه تا قرن نهم میلادی ادامه داشت تا اینکه ساکنان به شهر هراکلیون منتقل شدند.

Legends

کنوسوس با افسانه های یونانی متعددی گره خورده است که مشهورترین آن ها افسانه پادشاه مینوس مینوتور و هزارتوی (لابیرنت) کرت است. طبق این افسانه پادشاه مینوس هیولایی نیمه انسان-نیمه گاو به نام مینوتور را در هزارتویی پیچیده در زیر کاخ خود زندانی کرده بود.

قهرمان آتنی تسئوس داوطلب شد تا مینوتور را بکشد و با کمک آریادنه دختر مینوس که به او کلافی نخ داد تا مسیر بازگشت را پیدا کند موفق به این کار شد. این افسانه بازتابی از عظمت و پیچیدگی کاخ کنوسوس و شاید اشاره ای به آیین هایی باشد که در آن برگزار می شده است.

Excavation history

کشف و کاوش های سیستماتیک در کنوسوس در اوایل قرن بیستم توسط باستان شناس بریتانیایی سر آرتور ایوانز آغاز شد. ایوانز که شیفته داستان های اسطوره ای و آثار هنری مینوسی بود در سال ۱۹۰۰ میلادی شروع به خرید زمین های اطراف تپه کِفالا جایی که بقایای کاخ در آن مدفون بود کرد.

تیم ایوانز شامل باستان شناسان و معمارانی مانند دیوید هوگارت دانکن مکنزی و تئودور فایف بود. کاوش ها منجر به کشف بقایای کاخ عظیم و هزاران اثر باستانی شد که درک ما را از تمدن مینوسی متحول کرد. ایوانز همچنین بخش هایی از کاخ را با استفاده از بتن و مواد جدید بازسازی کرد که این اقدام همواره مورد بحث باستان شناسان بوده است.

Palace complex

کاخ کنوسوس نه تنها یک اقامتگاه سلطنتی بلکه یک مرکز اداری مذهبی اقتصادی و تولیدی بود. این مجموعه بر روی تپه کِفالا ساخته شده و مساحتی حدود ۱۴۰۰۰ متر مربع را پوشش می دهد. طرح کاخ بسیار پیچیده و ارگانیک است و به نظر می رسد بدون یک برنامه اولیه سفت و سخت توسعه یافته است.

این کاخ شامل صدها اتاق در طبقات مختلف حیاط های مرکزی و غربی انبارهای بزرگ کارگاه ها تالارهای پذیرایی اتاق های خصوصی و فضاهای مذهبی بود. برخلاف بسیاری از کاخ های هم عصر خود در خاور نزدیک کاخ کنوسوس فاقد دیوارهای دفاعی مستحکم بود که نشان دهنده امنیت نسبی جزیره کرت به دلیل قدرت دریایی مینوسی ها است.

Layout

چیدمان کاخ کنوسوس حول یک حیاط مرکزی مستطیل شکل بزرگ سازماندهی شده است. بخش های اصلی کاخ در اطراف این حیاط قرار گرفته اند. این مجموعه شامل بال های شرقی و غربی منطقه سلطنتی و بخش های خدماتی است.

بال غربی شامل انبارهای بزرگ اتاق های مذهبی و تالارهای رسمی بود. بال شرقی عمدتاً شامل کارگاه ها فضاهای مسکونی و بخش های خدماتی بود. منطقه سلطنتی در بخش جنوب شرقی کاخ قرار داشت و شامل آپارتمان های خصوصی پادشاه و ملکه بود.

Architectural Elements

معماری کاخ کنوسوس دارای ویژگی های منحصر به فردی است. استفاده از سنگ های برش خورده بزرگ (Ashlar blocks) دیوارهای ساخته شده از خشت و سنگ های نامنظم با روکش گچ و تیرهای چوبی برای تقویت سازه از جمله این ویژگی ها هستند.

سیستم پیچیده روشنایی داخلی از طریق نورگیرها و چاه های نور (light wells) به همراه سیستم پیشرفته مدیریت آب شامل لوله کشی سفالی و سیستم فاضلاب نشان دهنده دانش مهندسی بالای مینوسی ها است. نقاشی های دیواری رنگارنگ نیز نقش مهمی در تزئین فضاهای داخلی و خارجی کاخ داشتند.

Minoan columns

یکی از مشخص ترین عناصر معماری در کنوسوس ستون های مینوایی هستند. این ستون ها از چوب ساخته می شدند و شکلی منحصر به فرد داشتند: به سمت بالا باریک می شدند و در پایه پهن تر بودند. رنگ قرمز تیره مشخصه این ستون ها بود و سرستون های آن ها به رنگ سیاه بود.

ستون های چوبی اصلی به مرور زمان از بین رفته اند اما ایوانز در بازسازی های خود از ستون های بتنی رنگ شده به جای آن ها استفاده کرد تا ایده ای از ظاهر اصلی کاخ ارائه دهد. این ستون ها در نقاشی های دیواری نیز به تصویر کشیده شده اند.

Frescoes

نقاشی های دیواری یا فرسکوها یکی از چشمگیرترین یافته ها در کاخ کنوسوس هستند. این نقاشی ها با استفاده از رنگ های روشن بر روی گچ مرطوب اجرا شده اند و صحنه های متنوعی از زندگی آیین ها طبیعت و موجودات اساطیری را به تصویر می کشند.

از جمله مشهورترین فرسکوها می توان به نقاشی های گاوبازی شاهزاده با سوسن بانوان پاریسی دلفین ها در اتاق ملکه و تصویر موجودات افسانه ای مانند گریفین ها در اتاق تاج و تخت اشاره کرد. این نقاشی ها اطلاعات ارزشمندی درباره فرهنگ باورها و زیبایی شناسی مینوسی ها ارائه می دهند.

Throne Room

اتاق تاج و تخت یکی از مهمترین و بهتر حفظ شده ترین بخش های کاخ کنوسوس است. این اتاق کوچک در بال غربی کاخ قرار دارد و شامل یک صندلی سنگی بزرگ (احتمالاً تاج و تخت) است که در کنار آن نیمکت های سنگی قرار گرفته اند. دیوارهای اتاق با نقاشی های دیواری زیبایی تزئین شده اند.

نقاشی های دیواری اتاق تاج و تخت شامل تصاویری از گریفین های افسانه ای است که در دو طرف تاج و تخت نشسته اند. کشف این اتاق و محتویات آن بینش مهمی درباره سازماندهی سیاسی و مذهبی در کاخ کنوسوس و نقش احتمالی آن به عنوان فضایی برای آیین ها یا تصمیم گیری های مهم فراهم آورد.

Ritual Artifacts of the Palace at Knossos

در کاوش های کاخ کنوسوس مجموعه گسترده ای از آثار باستانی کشف شده است که بسیاری از آن ها مربوط به آیین ها و فعالیت های مذهبی هستند. این آثار شامل ظروف سفالی خاص تندیس های مذهبی ابزارهای آیینی و اشیاء نذری می شود.

کشف اشیائی مانند تندیس های الهه مار تبرهای دو سر (لابریس) و شاخ های تقدیس شده (Horns of Consecration) نشان دهنده اهمیت آیین های مذهبی در زندگی مردم مینوسی و نقش محوری کاخ در این آیین ها است. این آثار اطلاعات مهمی درباره باورها و اعمال مذهبی این تمدن ارائه می دهند.

Location

محوطه باستانی کنوسوس در جزیره کرت یونان واقع شده است. این سایت در فاصله حدود ۵ کیلومتری جنوب شرقی شهر هراکلیون (Heraklion) مرکز استان کرت قرار دارد. دسترسی به این محوطه از طریق جاده های آسفالت شده و با وسایل نقلیه عمومی یا تاکسی از شهر هراکلیون آسان است.

موقعیت کنوسوس بر روی یک تپه کم ارتفاع به نام کِفالا (Kephala) قرار گرفته است که دسترسی نسبتاً آسانی به دشت حاصلخیز اطراف و همچنین نزدیکی به ساحل و دریا را فراهم می کرده است. این موقعیت استراتژیک در رونق اقتصادی و تجاری کنوسوس در دوران باستان نقش داشته است.

اطراف کاخ کنوسوس

منطقه اطراف کاخ کنوسوس امروزه شامل محوطه باستان شناسی وسیعی است که علاوه بر بقایای کاخ اصلی شامل خانه ها ویلاها گورستان ها و دیگر سازه های مربوط به دوره مینوایی است. این محوطه به خوبی نگهداری شده و برای بازدیدکنندگان آماده سازی شده است.

در نزدیکی محوطه باستانی امکانات رفاهی مانند پارکینگ فروشگاه های کوچک برای خرید کتاب و سوغاتی و کافه یا رستوران برای استراحت بازدیدکنندگان وجود دارد. شهر هراکلیون نیز با امکانات کامل شهری هتل ها رستوران ها و فروشگاه های متعدد در فاصله کمی از کنوسوس قرار دارد.

موزه باستان شناسی هراکلیون

بسیاری از آثار باستانی ارزشمند کشف شده در کاخ کنوسوس و دیگر سایت های مینوایی در کرت در موزه باستان شناسی هراکلیون نگهداری و به نمایش گذاشته می شوند. این موزه یکی از مهمترین موزه های یونان است و مجموعه ای بی نظیر از هنر و فرهنگ تمدن مینوسی را در خود جای داده است.

بازدید از موزه باستان شناسی هراکلیون تکمیل کننده بازدید از محوطه باستانی کنوسوس است زیرا به بازدیدکنندگان امکان می دهد تا اشیاء اصلی نقاشی های دیواری نجات یافته و دیگر یافته های مهم را که در کاخ مشاهده کرده اند از نزدیک ببینند و درک عمیق تری از زندگی و هنر مینوسی ها پیدا کنند.

تصاویر کاخ کنوسوس

تصاویر کاخ کنوسوس بازسازی شده به ویژه ستون های قرمز رنگ و نقاشی های دیواری بازسازی شده به بازدیدکنندگان و علاقه مندان کمک می کند تا تصور بهتری از شکوه و زیبایی اصلی این مجموعه در دوران اوج خود داشته باشند. این تصاویر در کتاب ها وب سایت ها و راهنماهای گردشگری به وفور یافت می شوند.

عکس ها معمولاً بخش های مختلف کاخ مانند حیاط مرکزی ورودی شمالی با نقاشی گاو جهنده اتاق تاج و تخت و بقایای سازه های چند طبقه را نشان می دهند. این تصاویر نقش مهمی در جذب گردشگر و معرفی این سایت تاریخی به جهان دارند.

تور محوطه باستانی کنوسوس کرت (یونان)

بازدید از محوطه باستانی کنوسوس یکی از برنامه های اصلی تورهای گردشگری جزیره کرت و یونان است. امکان بازدید از این سایت برای عموم فراهم است و مسیرهای مشخصی برای راهنمایی بازدیدکنندگان در میان بقایای کاخ و محوطه اطراف آن وجود دارد.

تورهای راهنما باستان شناسان متخصص نیز در محل ارائه می شوند که اطلاعات دقیق و جذابی درباره تاریخ معماری افسانه ها و یافته های کنوسوس ارائه می دهند. بازدید از این محوطه تجربه ای فراموش نشدنی برای علاقه مندان به تاریخ باستان شناسی و فرهنگ باستانی یونان است.

کاخ کنوسوس در کدام شهر یونان قرار دارد؟

کاخ کنوسوس در جزیره کرت یونان در فاصله حدود ۵ کیلومتری جنوب شرقی شهر هراکلیون مرکز این جزیره واقع شده است.

قدمت محوطه باستانی کنوسوس چقدر است؟

اولین شواهد سکونت در کنوسوس به حدود ۷۰۰۰ سال قبل از میلاد بازمی گردد و ساخت اولین کاخ در حدود ۱۹۰۰ قبل از میلاد آغاز شد.

چه افسانه هایی در مورد کاخ کنوسوس وجود دارد؟

مشهورترین افسانه ها شامل داستان پادشاه مینوس هیولای مینوتور و هزارتوی پیچیده ای است که گفته می شود مینوتور در آن نگهداری می شده است.

چه کسی کاخ کنوسوس را کشف کرد؟

کاوش های سیستماتیک و کشف بقایای اصلی کاخ کنوسوس توسط باستان شناس بریتانیایی سر آرتور ایوانز در اوایل قرن بیستم انجام شد.

تمدن مینوایی چه اهمیتی دارد؟

تمدن مینوایی یکی از پیشرفته ترین تمدن های عصر برنز در اروپا بود که به دلیل دستاوردهای هنری معماری تجارت دریایی و سازماندهی اجتماعی پیچیده شناخته می شود و کنوسوس مرکز اصلی آن بود.

آیا امکان بازدید از محوطه باستانی کنوسوس وجود دارد؟

بله محوطه باستانی کنوسوس یک سایت گردشگری مهم است و برای بازدید عموم باز است. امکانات لازم برای بازدیدکنندگان فراهم شده است.

مهمترین بخش های کاخ کنوسوس کدامند؟

از مهمترین بخش ها می توان به حیاط مرکزی اتاق تاج و تخت با نقاشی های گریفین انبارهای بزرگ بخش های مسکونی و نقاشی های دیواری رنگارنگ اشاره کرد.

چه آثاری در محوطه باستانی کنوسوس کشف شده است؟

آثار متعددی از جمله ظروف سفالی زیبا تندیس ها ابزارهای مذهبی نقاشی های دیواری (فرسکوها) جواهرات و اشیاء مربوط به زندگی روزمره و آیین ها کشف شده اند.