ترور دوست نزدیک پوتین/ چرا به رابرت فیتسو شلیک شد؟

مهسا مژدهی: عصر چهارشنبه نخست وزیر اسلواکی درحالی که یک جلسه دولتی را تمام کرده بود و می رفت که سوار خودرویش شود، مورد اصابت گلوله قرار گرفته و ترور شد. ضارب تقریبا بلافاصله در دام نیروهای امنیتی و پلیس افتاد و رابرت فیتسو با هلیکوپتر به بیمارستان اعزام شد. طبق آخرین خبرها، حال فیتسوی 60 ساله وخیم گزارش شده است و جانش در خطر است. رسانه های خبری به نقل از یک زن در محل حادثه نوشته اند که صدای سه یا چهار تیر شنیده شده است. اما رابرت فیتسو کیست و چرا دشمنی با او به ترورش انجامید؟

رابرت فیتسو کیست؟

رابرت فیتسو از سال 1999 به عنوان رهبر حزب سوسیال دموکرات اسلواکی معرفی شد. او پیش از اینکه نخست وزیر شود، یک نماینده پارلمان بود. رابرت فیتسو در مبارزات انتخاباتی اخیر خود اعلام کرده بود که در صورت بازگشت به قدرت، به حمایت نظامی اسلواکی از اوکراین پایان می دهد. او در دو مقطع زمانی (2006 تا 2010 و 2012 تا 2018) نخست وزیر اسلواکی بود.

رابرت فیتسو، نخست وزیر اسلواکی، پس از انتخابات سپتامبر گذشته، در راس یک دولت ایتلافی پوپولیستی-ناسیونالیستی، به قدرت رسید. آنچه او را یکبار دیگر به قدرت رساند شعارهایش علیه رساندن کمک نظامی به اوکراین بود. فیتسو که متولد سال 1964 است، از مخالفان دولت زلنسکی به حساب می آید و روابط نزدیکی با پوتین دارد. او وعده داده بود اگر حزبش به قدرت برسد، حتی یک گلوله به اوکراینی ها کمک نخواهد کرد.

فیتسو در دهه شصت میلادی از خانواده ای متوسط به دنیا آمد. پدرش یک اپراتور و مادرش فروشنده کفش بود.در سال 1982؛ فیتسو در دانشکده حقوق دانشگاه در براتیسلاوا، در چکسلواکی آن زمان ثبت نام کرد. معلمان او تحت تاثیر او قرار گرفتند و یکی از معلمان او از دانشگاه، نخست وزیر آینده جوزف موراوچیک، او را جاه طلب، بسیار مطمین و بسیار درگیر در بحث توصیف کرده بود. او بعدها توانست مدرک دکترای خود را در رشته حقوق دریافت کند.

فیتسو در سال 1987 به حزب کمونیست چکسلواکی پیوست و پس از انقلاب مخملی 1989 و فروپاشی رژیم کمونیستی در چکسلواکی، فیتسو به حزب چپ دموکراتیک (SDL) که جانشین حزب کمونیست بود، پیوست. او بعدها به دلیل عدم حمایت کافی از سوی حزب آن را ترک کرد.

فیتسو از سال 1994 تا 2000 نماینده اسلواکی به عنوان مشاور حقوقی آن در دادگاه اروپایی حقوق بشر بود، اما تمام 14 پرونده ای را که رسیدگی می کرد، از دست داد و یک بازنده حقوقی به حساب می آمد.تقریباً بلافاصله پس از ترک حزب اس دی ال؛ حزب جهت – سوسیال دموکراسی (SMER) را تاسیس کرد، که ابتدا آن را حزب راه سوم نامید. فیتسو به سرعت به یک سیاستمدار اپوزیسیون محبوب تبدیل شد.

در انتخابات سال 2006، حزب فیتسو با 29.1 درصد آرا پیروز شد و با دو حزب محبوب دیگر در اسلواکی دولت ایتلافی تشکیل داد. این احزاب در نفرت از کشورهای همسایه مانند مجارستان و چک با یکدیگر مشترک بودند.

رسوایی بزرگ

قبل از انتخابات 2010، حزب فیتسو که به دنبال انتخاب مجدد بود، بر اساس چندین نظرسنجی در موقعیت نسبتا قوی قرار داشت. با این حال درست قبل از انتخابات یک رسوایی سیاسی رخ داد که به عنوان یکی از شدیدترین رسوایی ها در تاریخ 17 ساله کشور توصیف شد. صدای ضبط شده ای توسط رسانه ها منتشر شد که در آن صدایی کاملاً شبیه صدای فیتسو ادعا می کرد که چندین میلیون یورو به صورت اعلام نشده برای انتخابات سال 2002 جمع آوری کرده است. او این ماجرا را رد کرد و رسانه ها را متهم ردیف اول چنین اتفاقاتی دانست. این رسوایی البته باعث نشد تا فیتسو و حزبش از انتخابات پارلمانی عقب بمانند.

انتخابات ریاست جمهوری 2014

در 18 دسامبر 2013، فیتسو رسما نامزدی خود را برای انتخابات ریاست جمهوری آینده، در سال 2014 اعلام کرد. کمپین او آماده برای اسلواکی نام داشت. فیتسو عموما پیروزی های سیاسی خود را مدیون عملکرد راست گرایان افراطی در اسلواکی بود. او از روش اقتصادی و سیاست های آنها انتقاد می کرد و سیاست های آنها که همگام با نهادهای اقتصادی بین المللی بود اما زندگی قشر متوسط را تحت تاثیر قرار داده بود را هدف حمله قرار می داد. البته فیتسو وقتی قدرت را رسما در دست گرفت، سیاست محتاطانه تری را در پیش گرفت و چندان با نهادهای بین المللی در نیفتاد.

اصلاحات اقتصادی فیتسو توانست زندگی کارگران و امنیت شغلی آنها را تحت تاثیر قرار دهد. او برخلاف دولت های گذشته سیاست هایی را مشابه آنچه کشورهای اتحادیه اروپا اجرایی می کنند، برنامه ریزی و اجرایی کرد.

وایتال ماه سال گذشته، با مشخص شدن نتایج شمارش آرای انتخابات پارلمانی در اسلواکی، از پیروزی حزب چپگرای فیتسو برنده شد. خبرگزاری رویترز و رسانه های جریان اصلی در غرب، در توصیف رابرت فیتسو او را «پوپولیست، حامی روسیه و مخالف مواضع آمریکا و غرب در جنگ اوکراین» توصیف کردند.

روابط با غرب و روسیه

تحت رهبری او، اسلواکی در سال 2009 وارد منطقه یورو شد و خود فیتسو در سخنرانی در اتحادیه آکسفورد ورود اسلواکی به اتحادیه اروپا را به عنوان یک “داستان موفقیت” ستود. فیتسو در پاسخ به اعتراضات سال 2013 در اوکراین، اعلام کرد که “اتحادیه اروپا یک تعهد مذهبی نیست” و همچنین اتحادیه اروپا “آنقدر عاشق خودش است” که متقاعد شده است که جایگزین بهتری برای آن در جهان وجود ندارد. روابط او با اتحادیه از همین نقطه تیره و تار شد.

فیتسو برای جبران کمبود متحدان سیاسی نزدیک خود در اتحادیه اروپا، روابط خود را با چندین کشور غیر اتحادیه اروپا مانند صربستان و روسیه تقویت کرد.او پس از به قدرت رسیدن در سال 2006 اعلام کرد که روابط اسلواکی با روسیه پس از هشت سال “غفلت” بهبود خواهد یافت. فیتسو به «همبستگی اسلاوونی» اشاره کرد، که موضوع اصلی بیداری ملی اسلواکی در دهه 1850 بود. این موضوع مخالفان ملی گرایی افراطی را به شدت نگران کرد.

فیتسو از مخالفان سرسخت ساخت یکبار برنامه ریزی شده موشک های ضد بالستیک و سیستم های راداری جدید ایالات متحده در پایگاه های نظامی در جمهوری چک و لهستان همسایه بود. اما در سال 2013 او با اوباما دیدار کرد و دو کشور از شراکت استراتژیک با یکدیگر سخن گفتند.

او با روزنامه نگاران سر لج داشت. آنها هم از حمله به فیتسو کم نمی گذاشتند. آنها حداقل دوبار در مورد روابط خارج از ازدواج فیتسو در سال های 2010 و 2013 جنجال به راه انداختند.

اسلواکی که دارای 5.5 میلیون نفر جمعیت است، در سال 1993 بعد از فروپاشی چکسلواکی و تبدیل آن به دو کشور (چک و اسلواکی)، ایجاد شد. دولت کنونی اسلواکی از ابتدای جنگ اوکراین، ضمن پیوستن به تحریم ها علیه روسیه، حمایت های تسلیحاتی از اوکراین را در دستور کار قرار داده بود که روی کار آمدن فیتسو این زنجیره را شکست و همان چیزی که غربیها از آن می ترسیدند اتفاق افتاد.

312 311