خلاصه رمان و کارکردهای روانشناختی و درمانی آن ( نویسنده علی عابدی )

کتاب «رمان و کارکردهای روانشناختی و درمانی آن» اثر علی عابدی، به بررسی عمیق تأثیر رمان بر ذهن خواننده می پردازد و چگونگی عملکرد آن را به مثابه ابزاری برای رشد، خودآگاهی و درمان روشن می سازد. این اثر فراتر از نقد ادبی سنتی، بر کنش های درمانی و اصلاحی رمان در فرد خواننده تمرکز دارد.

ادبیات داستانی، به ویژه رمان، همواره نقش مهمی در تمدن بشری ایفا کرده است. از روایت های شفاهی باستان تا رمان های چند جلدی امروز، داستان ها نه تنها سرگرم کننده بوده اند، بلکه ابزاری قدرتمند برای انتقال فرهنگ، آموزش مفاهیم اخلاقی و حتی تسکین دردها به شمار می آمده اند. با این حال، در میان انبوه تحلیل ها و نقدهای ادبی که عمدتاً بر جنبه های زبانی، سبکی، فلسفی یا اجتماعی متمرکز بوده اند، بعد روانشناختی و درمانی رمان، به ویژه از منظر تأثیر آن بر خواننده، کمتر مورد توجه قرار گرفته است. علی عابدی در کتاب ارزشمند خود با عنوان «رمان و کارکردهای روانشناختی و درمانی آن»، این خلأ را پر کرده و رویکردی نوین به فهم چگونگی تأثیر عمیق رمان بر ذهن و روان افراد ارائه می دهد. این مقاله با هدف ارائه یک خلاصه جامع و تحلیلی از این کتاب، به بررسی محورهای اصلی و استدلال های کلیدی نویسنده می پردازد تا خوانندگان را به درکی کامل از نوآوری ها و کارکردهای درمانی رمان از دیدگاه علی عابدی برساند.

چرا این کتاب مهم است؟ رویکردی نوین به روانشناسی خواننده

در گستره وسیع نقد ادبی و روانشناسی ادبیات، معمولاً کانون توجه بر روی روانشناسی خالق اثر (نویسنده) یا شخصیت های داستانی متمرکز بوده است. تحلیل هایی که به بررسی زندگی درونی نویسنده، ناخودآگاه او، انگیزه های پنهان یا بازتاب تجربیات شخصی اش در اثر می پردازند، بخش قابل توجهی از ادبیات روانشناختی ادبیات را تشکیل می دهند. همچنین، تحلیل عمیق شخصیت ها و کاراکترهای درون روایت، بررسی پیچیدگی های روانشناختی آن ها و نحوه تکاملشان در طول داستان، از دیگر رویکردهای رایج است. با این حال، آنچه که در این میان غالباً نادیده گرفته شده یا به صورت پراکنده و ضمنی به آن پرداخته شده، پدیده «روانشناسی خواننده» و تأثیر مستقیم و عمیقی است که خوانش رمان بر ذهن و روان فرد خواننده می گذارد.

اثر علی عابدی دقیقاً در همین نقطه تفاوت و اهمیت پیدا می کند. این کتاب با تغییر کانون توجه از خالق و مخلوق اثر به «مصرف کننده» اثر، دریچه ای نو به سوی درک کارکردهای روانشناختی و درمانی رمان باز می کند. نویسنده به جای پرسش از اینکه رمان چه چیزی را بازتاب می دهد (از نویسنده یا شخصیت ها)، می پرسد «رمان با خواننده چه می کند؟» و «چگونه این کنش ها می توانند جنبه های درمانی و اصلاحی داشته باشند؟». این رویکرد، نه تنها به غنای مباحث روانشناسی ادبیات می افزاید، بلکه به ما کمک می کند تا ادبیات را نه صرفاً به عنوان یک هنر، بلکه به عنوان ابزاری قدرتمند برای رشد فردی، بهبود سلامت روان و ارتقاء آگاهی بشناسیم. تمرکز بر روانشناسی خواننده، ما را به درک مکانیسم های پنهانی رهنمون می شود که از طریق آن ها، داستان ها می توانند بر ساختارهای شناختی و هیجانی ما تأثیر بگذارند و حتی به ما در حل مشکلات و چالش های زندگی کمک کنند. این اهمیت، کتاب عابدی را به منبعی ضروری برای هر کسی تبدیل می کند که به دنبال فهم عمیق تر از رابطه پیچیده بین ادبیات، ذهن انسان و فرایندهای درمانی است.

خلاصه جامع و تفصیلی محورهای اصلی کتاب

کتاب «رمان و کارکردهای روانشناختی و درمانی آن» با ظرافت و دقت، به واکاوی ابعاد مختلف تأثیر رمان بر روان انسان می پردازد. نویسنده در این اثر، گام به گام فرایندهای ذهنی و هیجانی ای را که در بستر خوانش رمان اتفاق می افتند، تشریح می کند. این تحلیل جامع، پایه ای برای درک کارکردهای درمانی و اصلاحی رمان فراهم می آورد و خوانندگان را با پتانسیل های پنهان این فرم ادبی آشنا می سازد. در ادامه به خلاصه ای تفصیلی از محورهای اصلی این کتاب خواهیم پرداخت.

هنردرمانی، شعردرمانی و تمایز آن با خوانش رمان

پیش از ورود به بحث اصلی «روانشناسی خواننده»، علی عابدی به مفهوم هنردرمانی و شعردرمانی می پردازد و تفاوت های بنیادین آن ها را با فرایند خوانش رمان تشریح می کند. هنردرمانی و شعردرمانی، رویکردهای درمانی شناخته شده ای هستند که از طریق فعالیت های خلاقانه نظیر نقاشی، مجسمه سازی، نوشتن شعر یا استفاده از شعر موجود، به افراد کمک می کنند تا احساسات خود را بیان کنند، با مشکلاتشان کنار بیایند و به خودآگاهی برسند. در این روش ها، معمولاً یک درمانگر نقش هدایت کننده دارد و فرایند خلاقیت یا مواجهه با اثر هنری، به صورت مستقیم و با هدف درمانی خاص صورت می گیرد.

عابدی استدلال می کند که اگرچه هنردرمانی و شعردرمانی نیز کارکردهای روانشناختی و درمانی دارند، اما فرایند روانشناختی جاری در خوانش رمان دارای تمایزات مهمی است. در خوانش رمان، فعال سازی تخیل خواننده به شیوه ای عمیق تر و گسترده تر اتفاق می افتد. خواننده نه تنها با کلمات و تصاویر ذهنی سروکار دارد، بلکه در یک جهان داستانی کامل غرق می شود که شخصیت ها، موقعیت ها و کشمکش های پیچیده خود را دارد. این تعامل شناختی و هیجانی عمیق تر، خواننده را به یک فرایند خودجوش و غیردستوری از درک و پردازش سوق می دهد. در هنردرمانی و شعردرمانی، گاهی محدودیت هایی در ابزار یا فرم وجود دارد، اما رمان با گستردگی و پیچیدگی خود، فضایی نامحدود برای ذهن خواننده فراهم می کند تا بدون واسطه یا هدایت مستقیم بیرونی، با مسائل، احساسات و تجربیات مواجه شود و به بازسازی معنا بپردازد. این تمایز نشان می دهد که رمان، با وجود شباهت ها، مکانیسم های درمانی خاص و منحصربه فردی را به کار می گیرد که باید به صورت مستقل مورد بررسی قرار گیرد.

فرایند روانشناختی خلق رمان (روانشناسی نویسنده): اشاره ای گذرا و تفاوت آن با تمرکز اصلی کتاب

درک عمیق تر تأثیر رمان بر خواننده، مستلزم شناخت هرچند گذرا از فرایند خلق آن است. علی عابدی در بخش کوتاهی از کتاب خود به «روانشناسی نویسنده» می پردازد، اما نه به این منظور که این موضوع را به عنوان محور اصلی بحث قرار دهد، بلکه برای ایجاد یک پیش زمینه و تشریح تفاوت بنیادین رویکرد خود با تحلیل های رایج. روانشناسی نویسنده غالباً بر انگیزه ها، تجربیات شخصی، ناخودآگاه، و حتی پاتولوژی های احتمالی که در آفرینش یک اثر ادبی نقش دارند، تمرکز می کند. این رویکرد به دنبال یافتن ریشه های روانشناختی در محتوای رمان است که از ذهن و زندگی نویسنده سرچشمه می گیرد. بسیاری از نظریه های نقد ادبی، از فروید و یونگ گرفته تا نظریه های معاصرتر، به بررسی تأثیر روان نویسنده بر متن می پردازند و متن را به مثابه آینه ای از روان نویسنده یا بازتابی از درگیری های ذهنی او می نگرند.

با این حال، نویسنده کتاب به صراحت بیان می کند که تمرکز اصلی او بر این وجه از ادبیات نیست. او اذعان می دارد که فرایند خلق رمان به خودی خود پیچیدگی های روانشناختی عمیقی دارد و نیازمند بررسی های مستقل است، اما هدف اصلی این کتاب، واکاوی فرایندهای روانشناختی ای است که در سوی دیگر این معادله، یعنی در ذهن «خواننده» اتفاق می افتد. این بخش از کتاب به عنوان یک پل ارتباطی عمل می کند تا خواننده را از مباحث سنتی روانشناسی ادبیات، به سمت رویکرد نوین «روانشناسی خواننده» هدایت کند. با این اشاره گذرا، عابدی مرزهای پژوهش خود را مشخص کرده و تأکید می کند که قصد ندارد به تکرار مکررات بپردازد، بلکه می خواهد بر پدیده ای کمتر دیده شده و از جهات درمانی مهم تر متمرکز شود: چگونگی تأثیر رمان بر فردی که آن را می خواند.

فرایند روانشناختی جاری در بستر خوانش رمان (روانشناسی خواننده): بخش اصلی و نوآوری کتاب

نوآوری اصلی کتاب علی عابدی و محوریت کلیدی آن، در واکاوی دقیق و موشکافانه «فرایند روانشناختی جاری در بستر خوانش رمان» نهفته است. این بخش که در واقع قلب تپنده کتاب محسوب می شود، به تفصیل مکانیسم هایی را تشریح می کند که از طریق آن ها، رمان نه تنها بر ذهن خواننده تأثیر می گذارد، بلکه می تواند به عنوان ابزاری قدرتمند برای رشد، خودآگاهی و حتی درمان عمل کند. عابدی در این قسمت به جنبه های مختلفی می پردازد که هر یک به نوعی به درک عمیق تر از تجربه خوانش رمان و کارکردهای درمانی آن کمک می کنند.

تغییرات شناختی و هیجانی در خواننده

خواندن رمان فراتر از یک سرگرمی ساده، یک فعالیت شناختی و هیجانی پیچیده است که می تواند به تغییرات بنیادین در ساختارهای فکری و الگوهای هیجانی فرد منجر شود. زمانی که خواننده در دنیای یک رمان غرق می شود، با شخصیت هایی مواجه می گردد که ممکن است تجربیات، ارزش ها و دیدگاه های کاملاً متفاوتی با او داشته باشند. این مواجهه، اغلب به ایجاد همدلی عمیق منجر می شود. همدلی، نه تنها به معنای درک احساسات دیگران است، بلکه شامل توانایی دیدن جهان از چشم انداز آن ها نیز می شود. رمان ها با نمایش دقیق و چندوجهی زندگی درونی شخصیت ها، به خواننده فرصت می دهند تا پا به کفش آن ها کند و دنیا را از زاویه ای متفاوت تجربه کند. این تجربه، ساختارهای فکری از پیش موجود فرد را به چالش می کشد و به او امکان می دهد تا به بازنگری در باورها و قضاوت های خود بپردازد. تغییرات شناختی می تواند شامل انعطاف پذیری بیشتر در تفکر، کاهش جزم اندیشی و افزایش توانایی حل مسئله باشد. از سوی دیگر، مواجهه با موقعیت های هیجانی شخصیت ها و همراهی با آن ها در شادی ها و رنج ها، به خواننده کمک می کند تا دایره لغات هیجانی خود را گسترش دهد و ظرفیت بیشتری برای پردازش و تنظیم احساسات خود پیدا کند. رمان ها به خواننده می آموزند که چگونه با احساسات پیچیده نظیر غم، خشم، عشق و امید در موقعیت های مختلف کنار بیاید و این تجربیات هیجانی، به صورت غیرمستقیم، مهارت های زندگی و تاب آوری او را تقویت می کنند.

دیدگاه گیری و ذهن خوانی (Theory of Mind) در خوانش داستان

یکی از مهم ترین کارکردهای روانشناختی خوانش رمان، نقش آن در پرورش توانایی «دیدگاه گیری» و «ذهن خوانی» (Theory of Mind) است. ذهن خوانی به توانایی فرد برای درک افکار، باورها، نیت ها و احساسات دیگران اشاره دارد؛ مهارتی که برای تعاملات اجتماعی موفق و ایجاد روابط معنادار حیاتی است. در کودکان، داستان ها نقش کلیدی در توسعه این توانایی ایفا می کنند. زمانی که کودک داستانی را می خواند یا می شنود، با شخصیت هایی مواجه می شود که دارای انگیزه ها و دیدگاه های خاص خود هستند. او باید تلاش کند تا بفهمد چرا شخصیت ها به شیوه های خاصی عمل می کنند، چه چیزی در ذهنشان می گذرد و چه احساساتی را تجربه می کنند. این فرایند، به تمرین و تقویت توانایی ذهن خوانی کودک کمک شایانی می کند. عابدی استدلال می کند که این کارکرد تنها مختص کودکان نیست و در بزرگسالان نیز به همین منوال عمل می کند. رمان ها با نمایش جهان های درونی شخصیت های مختلف، خواننده را وادار به تفکر درباره افکار و احساسات آن ها می کنند. این تجربه، نه تنها به بهبود درک افراد از دیگران در دنیای واقعی کمک می کند، بلکه به آن ها امکان می دهد تا پیچیدگی های روابط انسانی را بهتر درک کنند. توانایی ذهن خوانی تقویت شده از طریق خوانش رمان، منجر به افزایش همدلی، کاهش سوءتفاهم ها و بهبود مهارت های ارتباطی در زندگی روزمره می شود.

تفاوت روان درمانگری و خوانش رمان در فرایند تغییرات شناختی

کتاب علی عابدی به طور مشخص به مقایسه مکانیسم های درمانی حرفه ای (روان درمانگری) با تأثیرات خودجوش و غیرمستقیم خوانش رمان در ایجاد تغییرات شناختی می پردازد. روان درمانگری، فرایندی ساختارمند و هدفمند است که توسط یک متخصص آموزش دیده و با استفاده از فنون و رویکردهای مشخص (مانند CBT، روانکاوی و غیره) برای کمک به فرد در حل مشکلات روانشناختی، تغییر الگوهای فکری ناکارآمد و بهبود سلامت روان صورت می گیرد. در روان درمانگری، ارتباط مستقیم و هدایت گری درمانگر نقش محوری دارد و تغییرات به صورت فعالانه و با راهنمایی های مشخص صورت می پذیرد.

در مقابل، خوانش رمان یک فرایند درمانی «غیردستوری» و «آزادانه» است. هیچ درمانگری وجود ندارد که خواننده را راهنمایی کند یا به او بگوید چه چیزی را چگونه بفهمد. تغییرات شناختی و هیجانی که از خوانش رمان ناشی می شوند، بیشتر به صورت خودجوش، تدریجی و با سرعت و درک خود خواننده اتفاق می افتند. رمان فضایی را فراهم می آورد که در آن فرد می تواند بدون احساس قضاوت یا فشار، با ایده ها، احساسات و تجربیات مختلف مواجه شود. این آزادی عمل، به خواننده اجازه می دهد تا در حین خواندن، به خودشناسی عمیق تری دست یابد و بین تجربیات داستانی و زندگی شخصی خود ارتباط برقرار کند. رمان می تواند به عنوان یک کاتالیزور عمل کند و زمینه ساز تأملات درونی شود که ممکن است در نهایت به تغییرات مثبت در نگرش ها و رفتارها بینجامد. تفاوت کلیدی در این است که روان درمانگری یک مداخله فعال و برنامه ریزی شده است، در حالی که رمان خوانی یک تجربه شخصی و خودانگیخته است که نتایج درمانی آن بیشتر در بستر خوداندیشی و درونی سازی اتفاق می افتد. این تفاوت به هیچ وجه از ارزش درمانی رمان نمی کاهد، بلکه ماهیت منحصربه فرد آن را برجسته می سازد.

رمان به خواننده اجازه می دهد تا در یک فضای امن، با پیچیدگی های زندگی مواجه شود و بدون فشار بیرونی، به بازاندیشی در باورها و افکار خود بپردازد.

سنت فضای «دو قطبی» در داستان

یکی دیگر از محورهای تحلیلی مهم در کتاب علی عابدی، بحث «سنت فضای دو قطبی» در داستان است. رمان ها اغلب بر اساس تقابل ها و چالش های بنیادین ساخته می شوند: خیر و شر، نور و تاریکی، عشق و نفرت، زندگی و مرگ، عدالت و بی عدالتی. این تقابل های دو قطبی، نه تنها به پیشبرد داستان کمک می کنند، بلکه فضایی را برای ذهن خواننده فراهم می آورند تا با پیچیدگی های جهان و ماهیت چندوجهی واقعیت مواجه شود. خواننده در حین خوانش رمان، مجبور است این تقابل ها را پردازش کند، به آن ها فکر کند و سعی در فهمیدن چرایی و چگونگی بروز آن ها داشته باشد. این مواجهه با «دوگانگی ها»، به او کمک می کند تا از دیدگاهی ساده انگارانه و تک بعدی نسبت به مسائل فاصله بگیرد.

تحلیل فضاهای دو قطبی در رمان، به خواننده می آموزد که جهان همیشه سیاه و سفید نیست و اغلب واقعیت در فضاهای خاکستری و در میان تضادها نمود پیدا می کند. این درک، ظرفیت ذهنی فرد را برای پذیرش ابهام و پیچیدگی افزایش می دهد و او را در برابر قضاوت های شتاب زده مقاوم تر می سازد. رمان با نمایش اینکه چگونه شخصیت ها با این تضادها دست و پنجه نرم می کنند و چه انتخاب هایی در مواجهه با آن ها انجام می دهند، به خواننده کمک می کند تا مدل های ذهنی خود را برای درک بهتر واقعیت های متضاد و چندوجهی توسعه دهد. این فرایند، به تدریج منجر به یک نگرش جامع تر و متعادل تر نسبت به زندگی و انسان ها می شود.

یادگیری مشاهده ای در دامنه تفاسیر

مفهوم «یادگیری مشاهده ای» که در روانشناسی اجتماعی و شناختی مطرح شده، بیانگر این است که انسان ها می توانند از طریق مشاهده رفتارها، نتایج آن ها و انتخاب های دیگران، یاد بگیرند. رمان ها بستری غنی برای این نوع یادگیری فراهم می کنند. خواننده با غرق شدن در دنیای رمان، فرصت می یابد تا شخصیت های مختلف را در موقعیت های گوناگون مشاهده کند، انتخاب های آن ها را ببیند، با پیامدهای تصمیماتشان آشنا شود و از فراز و فرود زندگی آن ها درس بگیرد. این یادگیری، بدون نیاز به تجربه مستقیم و با هزینه ای بسیار کمتر، به خواننده کمک می کند تا الگوهای رفتاری، استراتژی های حل مسئله و شیوه های کنار آمدن با مشکلات را فرا گیرد.

علاوه بر این، علی عابدی بر نقش «دامنه تفاسیر» در این نوع یادگیری تأکید می کند. یک رمان می تواند تفاسیر متعددی را برانگیزد. هر خواننده ممکن است بر اساس تجربیات، باورها و دانش خود، درکی متفاوت از داستان، شخصیت ها یا پیام های پنهان آن داشته باشد. این گوناگونی تفاسیر، نه تنها غنای اثر را نشان می دهد، بلکه به خواننده امکان می دهد تا با دیدگاه های مختلف نسبت به یک موضوع آشنا شود. بحث و گفتگو درباره رمان با دیگران، مطالعه نقدها و تحلیل های مختلف، یا حتی بازخوانی یک رمان در مراحل مختلف زندگی، به تعمیق یادگیری مشاهده ای کمک می کند. این فرایند، مهارت های تفکر انتقادی را تقویت می کند، به فرد می آموزد که چگونه به پدیده ها از زوایای مختلف بنگرد و در نهایت، به شکل گیری درکی جامع تر و منعطف تر از جهان و انسان منجر می شود. از این رو، رمان نه تنها فرصتی برای مشاهده غیرمستقیم فراهم می آورد، بلکه با دعوت به تفسیرهای متنوع، فرایند یادگیری را به سطحی بالاتر ارتقا می بخشد.

انحلال خودمیان بینی

«خودمیان بینی» (Egocentrism)، تمایلی طبیعی در انسان است که جهان را تنها از منظر خود ببیند و درک کاملی از دیدگاه های دیگران نداشته باشد. این پدیده، به ویژه در مراحل اولیه رشد کودکان برجسته است، اما می تواند به اشکال مختلف در بزرگسالان نیز ادامه یابد و مانع از همدلی عمیق و روابط سازنده شود. علی عابدی در کتاب خود، به نقش رمان در «انحلال خودمیان بینی» به عنوان یکی از مهم ترین کارکردهای درمانی آن اشاره می کند.

خواندن رمان، به خواننده فرصت می دهد تا از حصار دیدگاه های محدود و شخصی خود فراتر رود. با ورود به دنیای شخصیت های داستانی که دارای پیشینه ها، فرهنگ ها، باورها و تجربیات کاملاً متفاوتی هستند، خواننده به ناچار با دنیاهای ذهنی دیگری مواجه می شود. این مواجهه، فرد را مجبور می کند تا از مرکز دایره وجودی خود خارج شده و تلاش کند تا جهان را از دیدگاه دیگری درک کند. برای مثال، یک رمان تاریخی ممکن است خواننده را به درک جهان بینی مردم در گذشته سوق دهد، یا رمانی که به زندگی یک اقلیت می پردازد، می تواند دیدگاه های کلیشه ای را به چالش بکشد و افق های فکری را گسترش دهد.

این فرایند، نه تنها به کاهش تمرکز بر «خود» و افزایش درک «دیگری» کمک می کند، بلکه منجر به رشد همدلی و شفقت در فرد می شود. زمانی که خواننده می تواند با رنج ها و شادی های شخصیت هایی که از او بسیار دور هستند ارتباط برقرار کند، توانایی او برای درک و همدردی با انسان های واقعی در زندگی روزمره نیز افزایش می یابد. انحلال خودمیان بینی از طریق رمان خوانی، به فرد کمک می کند تا انسانی تر، منعطف تر و پذیرا تر نسبت به تفاوت ها باشد. این کارکرد، نه تنها برای سلامت روان فردی حائز اهمیت است، بلکه به ارتقاء همبستگی اجتماعی و تفاهم بین فرهنگی نیز یاری می رساند.

رمان با ارائه فرصت تجربه زندگی از دیدگاه های متفاوت، به ما می آموزد که از خودمیان بینی فاصله بگیریم و به سوی همدلی عمیق تر حرکت کنیم.

نتیجه گیری: رمان به مثابه ابزاری برای رشد و درمان

کتاب «رمان و کارکردهای روانشناختی و درمانی آن» اثر علی عابدی، یک تحلیل عمیق و روشنگرانه از نقش ادبیات داستانی در سلامت روان و رشد فردی ارائه می دهد. این اثر، با محور قرار دادن «روانشناسی خواننده»، دریچه ای نوین به سوی درک قدرت پنهان رمان در ایجاد تغییرات شناختی و هیجانی باز می کند. برخلاف رویکردهای سنتی که بر روانشناسی نویسنده یا شخصیت ها متمرکز بودند، عابدی نشان می دهد که فرایند خوانش رمان، خود یک کنش فعال و پویاست که می تواند مکانیسم های درمانی منحصربه فردی را فعال کند.

از تفاوت های بنیادین رمان خوانی با هنردرمانی و شعردرمانی گرفته تا تشریح چگونگی ایجاد تغییرات شناختی و هیجانی، تقویت توانایی ذهن خوانی، درک فضای دو قطبی و یادگیری مشاهده ای، تمامی فصول کتاب به طور دقیق به این نکته اشاره دارند که رمان صرفاً یک وسیله سرگرمی نیست، بلکه ابزاری قدرتمند برای خودشناسی، توسعه همدلی و انحلال خودمیان بینی است. این کتاب به وضوح نشان می دهد که چگونه رمان می تواند به افراد کمک کند تا با پیچیدگی های زندگی کنار بیایند، الگوهای فکری خود را بازبینی کنند و به درک عمیق تری از خود و جهان پیرامونشان دست یابند.

در نهایت، کار علی عابدی نه تنها به غنای مباحث نقد ادبی و روانشناسی ادبیات می افزاید، بلکه به خوانندگان عام و خاص، نگاهی تازه و عمیق تر به تجربه خوانش رمان می بخشد. این اثر، دعوتنامه ای است برای بازنگری در تجربه خودمان از خواندن رمان و کشف پتانسیل های بی شمار آن به عنوان یک ابزار قدرتمند برای رشد و درمان. مطالعه این کتاب، دیدگاه ما را نسبت به «رمان و کارکردهای روانشناختی و درمانی آن» به طور کلی دگرگون کرده و اهمیت بیشتری به آن می بخشد.