ایا لواط حرام است

بله، لواط به اتفاق تمامی فقهای اسلام حرام قطعی و از بزرگترین گناهان کبیره شمرده می شود و در قوانین جمهوری اسلامی ایران مجازات های سنگینی برای آن در نظر گرفته شده است.

لواط عملی است که از دیرباز در جوامع انسانی مطرح بوده و ادیان الهی و نظام های حقوقی بر آن موضع گیری های مشخصی داشته اند. در فرهنگ اسلامی، لواط نه تنها یک عمل ناپسند اخلاقی، بلکه جرمی با پیامدهای شرعی و حقوقی جدی محسوب می شود. شناخت دقیق ابعاد فقهی، حقوقی و اجتماعی این عمل، برای درک فلسفه تحریم آن و ضرورت رعایت احکام مربوطه در جامعه اسلامی اهمیت ویژه ای دارد. این مقاله با رویکردی مستند و تحلیلی، به بررسی جامع مفهوم لواط، حکم شرعی، مجازات های قانونی، آثار و پیامدهای آن، و همچنین دیدگاه سایر ادیان و مکاتب می پردازد تا تصویر روشنی از این موضوع حساس ارائه دهد.

مفهوم شناسی لواط و اصطلاحات مرتبط

برای درک دقیق ابعاد فقهی و حقوقی لواط، ابتدا باید به تعریف آن و تمایز آن با سایر اعمال مشابه پرداخت. این تمایزات، به ویژه در تعیین نوع و میزان مجازات، نقش کلیدی ایفا می کنند.

تعریف لغوی و اصطلاحی لواط

واژه لواط ریشه ای عربی دارد و به قوم حضرت لوط (ع) اشاره می کند که به دلیل ارتکاب این عمل زشت، مورد عذاب الهی قرار گرفتند. در اصطلاح فقهی، لواط به معنای دخول اندام تناسلی مرد (فاعل) به اندازه ختنه گاه در دبر انسان مذکر (مفعول) است. این تعریف دقیق فقهی، معیار اصلی برای تشخیص وقوع جرم لواط و اعمال مجازات های حدی آن است.

تمایز لواط با سایر اعمال همجنس گرایانه

فقه اسلامی، میان انواع اعمال همجنس گرایانه تمایز قائل می شود و برای هر یک، حکم و مجازات متفاوتی را در نظر می گیرد. این تمایزات در قانون مجازات اسلامی ایران نیز منعکس شده است:

• تفخیذ: این عمل عبارت است از قرار دادن اندام تناسلی مرد بین ران ها یا نشیمنگاه مرد دیگر، بدون وقوع دخول کامل. حتی دخول کمتر از ختنه گاه نیز در حکم تفخیذ قرار می گیرد. با وجود شباهت، تفخیذ از نظر فقهی و حقوقی، مجازاتی متفاوت از لواط دارد.
• سایر اعمال شهوانی: اعمالی نظیر تقبیل (بوسیدن)، ملامسه (لمس کردن)، یا مضاجعه (هم بستر شدن) از روی شهوت میان دو مرد، اگرچه حرام و گناه محسوب می شوند، اما به دلیل عدم وقوع دخول یا تفخیذ، مشمول مجازات های حدی لواط یا تفخیذ نیستند و معمولاً به عنوان اعمال منافی عفت مشمول تعزیر قرار می گیرند.
• تفاوت همجنس گرایی (گرایش) با لواط (عمل جنسی): از منظر فقه اسلامی، گرایش به همجنس، هرچند ممکن است مذموم باشد، اما تا زمانی که منجر به عمل جنسی حرام نشود، مجازات فقهی یا قانونی ندارد. آنچه مورد نهی و مجازات قرار می گیرد، صرفاً عمل جنسی لواط است. به عبارت دیگر، فقه بر عمل متمرکز است نه بر گرایش.

مساحقه و حکم آن

مساحقه به معنای آمیزش جنسی دو زن با یکدیگر است. این عمل نیز در فقه اسلامی حرام و از گناهان کبیره محسوب می شود و برای آن حد شرعی (صد ضربه شلاق) تعیین شده است. اما مساحقه از نظر تعریف، ارکان و برخی جزئیات احکام، با لواط که مربوط به مردان است، تفاوت دارد و دارای احکام خاص خود می باشد.

حکم شرعی لواط از دیدگاه اسلام

اسلام با قاطعیت تمام، لواط را حرام و از گناهان بزرگ می داند. این حکم بر پایه منابع اصیل شرعی بنا شده و مورد اجماع تمامی فقهای شیعه و سنی است.

حرمت قاطع و اجماعی

لواط در تمامی مذاهب اسلامی، اعم از شیعه و سنی، به اجماع قاطع فقها حرام و از بزرگترین گناهان کبیره شمرده می شود. این عمل به شدت مذموم و نکوهیده است و در روایات، گاهی گناه آن بزرگ تر از زنا نیز دانسته شده است. این اجماع نشان دهنده اهمیت و قطعیت این حکم در شریعت اسلام است.

منابع شرعی حرمت لواط

حرمت لواط ریشه در آیات صریح قرآن کریم و احادیث متعدد از پیامبر اکرم (ص) و ائمه اطهار (ع) دارد:

• قرآن کریم: داستان قوم لوط در سوره های مختلف قرآن از جمله سوره هود، سوره اعراف، سوره حجر و سوره نمل، به تفصیل بیان شده است. قرآن کریم، این عمل را با تعابیری همچون «فاحشه» (گناه آشکار و بسیار زشت)، «منکر» (ناپسند و پلید)، «اسراف» (تجاوز از حد)، «جرم» (گناه)، «ظلم» و «فسق» (خروج از راه حق) مورد سرزنش قرار داده است. به عنوان مثال، در آیه ۸۰ سوره اعراف آمده است: و لوط را (به یاد آور) هنگامی که به قوم خود گفت: آیا کاری زشت را انجام می دهید که هیچ یک از جهانیان پیش از شما انجام نداده است؟ و در آیه ۸۱ همین سوره می فرماید: شما از روی شهوت به جای زنان، با مردان آمیزش می کنید؛ آری، شما قومی اسرافکار هستید.
• احادیث و روایات: احادیث بسیاری از پیامبر اکرم (ص) و ائمه اطهار (ع) در مذمت شدید لواط وارد شده است. این روایات، علاوه بر بیان حرمت، به پیامدهای دنیوی و اخروی این گناه اشاره کرده و مرتکبان آن را مورد خشم و نفرین الهی دانسته اند. به عنوان مثال، امام صادق (ع) در حدیثی فرموده اند: «حرمت لواط بزرگ تر از حرمت زناست.»

فلسفه و حکمت تحریم لواط

شارع مقدس، احکام خود را بر اساس مصالح و مفاسد واقعی وضع کرده است. تحریم لواط نیز بر حکمت ها و فلسفه های متعددی استوار است که برخی از آن ها عبارتند از:

• قطع نسل و جلوگیری از فرزندآوری: لواط با ماهیت تولید نسل انسانی در تضاد است و مانع از بقای نسل می شود. این امر با حکمت الهی در خلقت انسان و زمین برای آبادانی و تولید نسل در تناقض است.
• بر هم زدن نظام تدبیر و خلقت عالم: خداوند زن و مرد را مکمل یکدیگر و متناسب با طبع همدیگر آفریده تا در کنار هم به آرامش رسیده و خانواده تشکیل دهند. لواط این نظام طبیعی و فطری خلقت را بر هم می زند.
• مخالفت با فطرت و طبیعت انسانی: گرایش طبیعی و فطری انسان به جنس مخالف است. لواط، خروج از این فطرت و طبیعت سالیم انسانی محسوب می شود.
• شیوع فساد اخلاقی و اجتماعی: این عمل به دلیل ترویج بی بندوباری جنسی، روابط ناسالم و شکستن حریم های اخلاقی، به گسترش فساد و بی نظمی در جامعه می انجامد.
• ناشکرى از نعمت همسر و بى میلى به ازدواج: تمایل به لواط می تواند باعث بی توجهی به ازدواج مشروع و روابط خانوادگی شود و نهاد خانواده را که اساس جامعه است، تضعیف کند.

مجازات لواط در فقه اسلامی و قانون مجازات اسلامی ایران

قانون مجازات اسلامی ایران، که برگرفته از فقه اسلامی است، مجازات های سنگینی برای لواط تعیین کرده است. این مجازات ها از نوع حدود شرعی هستند که نوع، میزان و کیفیت آن ها توسط شارع (خداوند و پیامبر) تعیین شده و قابل تغییر، تخفیف یا تعلیق نیستند.

ماهیت مجازات: حدود شرعی

مجازات لواط و تفخیذ از دسته حدود شرعی محسوب می شود. این بدان معناست که این مجازات ها ثابت و مشخص هستند و حاکم اسلامی اختیاری در تغییر آن ها ندارد. این ویژگی، حدود را از تعزیرات متمایز می کند که در آن ها تعیین نوع و میزان مجازات بر عهده حاکم است.

مجازات لواط (با دخول)

بر اساس ماده ۲۳۴ قانون مجازات اسلامی، مجازات لواط با دخول به شرح زیر است:

• مجازات اعدام:
  • برای مفعول، در هر صورت (چه دارای همسر باشد یا نباشد)، مجازات اعدام است، مشروط بر آنکه بالغ و عاقل باشد و به اختیار خود تن به این عمل داده باشد.
  • برای فاعل، در شرایط خاصی مجازات اعدام در نظر گرفته می شود:
    1. اگر لواط به عنف و اکراه (زور و اجبار) صورت گیرد.
    2. اگر فاعل دارای شرایط احصان باشد (یعنی دارای همسر دائمی و بالغ بوده و با او جماع کرده باشد و هر زمان بخواهد امکان جماع با او را داشته باشد).
    3. اگر فاعل غیرمسلمان و مفعول مسلمان باشد.
• مجازات شلاق: در صورتی که فاعل هیچ یک از شرایط اعدام (عنف، اکراه، احصان، یا غیرمسلمان بودن فاعل و مسلمان بودن مفعول) را نداشته باشد، مجازات او صد ضربه شلاق حدی است (مانند فاعل مجرد که بدون اکراه اقدام به لواط کرده باشد).
• حکم غیربالغ: اگر مرتکب لواط (فاعل یا مفعول) غیربالغ باشد، مجازات حد بر او جاری نمی شود و به جای آن تأدیب می شود. تأدیب، مجازاتی کمتر از حد است که توسط حاکم شرع تعیین می شود و هدف آن تربیت و اصلاح فرد است.

طبق فتوای فقیهان شیعه و سنی و قانون مجازات اسلامی ایران، لواط از بزرگترین گناهان کبیره محسوب شده و مجازات آن در شرایط خاص برای فاعل و مفعول، اعدام است.

روش های اجرای حکم اعدام: در فقه اسلامی و برخی روایات، روش های مختلفی برای اجرای حکم اعدام مرتکب لواط ذکر شده است که شامل گردن زدن، آتش زدن، پرت کردن از بلندی، سنگسار و خراب کردن دیوار روی مجرم می شود. حاکم اسلامی بر اساس مصلحت جامعه و شرایط موجود، یکی از این روش ها را برای اجرا انتخاب می کند.

تأثیر توبه: در صورتی که فرد مرتکب لواط، قبل از اثبات جرم در دادگاه و قبل از اقامه بینه، توبه کند، حد شرعی از او ساقط می شود. اما توبه بعد از اثبات جرم، در خصوص حدود، تأثیری بر سقوط حد ندارد، مگر در مواردی خاص که در فقه و قانون ذکر شده است.

مجازات تفخیذ

بر اساس ماده ۲۳۵ قانون مجازات اسلامی، مجازات تفخیذ نیز ۱۰۰ ضربه شلاق حدی برای فاعل و مفعول است. برخلاف لواط، در تفخیذ وجود احصان (متأهل بودن فاعل) یا عنف و اکراه فاعل، تاثیری در تشدید مجازات (اعدام) ندارد و در هر حال مجازات آن ۱۰۰ ضربه شلاق است. تنها استثنا در این مورد، جایی است که فاعل غیرمسلمان و مفعول مسلمان باشد که در این صورت مجازات فاعل اعدام خواهد بود.

مجازات سایر اعمال همجنس گرایانه (تعزیری)

اعمالی از قبیل تقبیل (بوسیدن)، ملامسه (لمس کردن)، یا مضاجعه (هم بستر شدن) از روی شهوت میان دو مرد، که به مرحله لواط یا تفخیذ نمی رسند، مشمول مجازات های تعزیری هستند. این مجازات ها بر اساس قانون مجازات اسلامی، ۳۱ تا ۷۴ ضربه شلاق تعزیری درجه شش است. تعیین دقیق میزان شلاق در این موارد بر عهده قاضی است.

آثار شرعی و حقوقی جانبی لواط

ارتکاب لواط، علاوه بر مجازات های حدی و تعزیری، پیامدهای شرعی و حقوقی جانبی دیگری نیز به همراه دارد که در زندگی فردی و اجتماعی مرتکب مؤثر است.

محدودیت در ازدواج (ماده ۱۰۵۶ قانون مدنی)

یکی از مهم ترین آثار جانبی لواط، ایجاد محدودیت در ازدواج است. بر اساس ماده ۱۰۵۶ قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران، اگر مردی با مرد دیگری لواط کند (با دخول کامل)، ازدواج فاعل لواط با مادر، خواهر و دختر مفعول، بر او حرام ابدی می شود. این حکم مشروط بر آن است که فاعل در زمان لواط، بالغ بوده باشد. همچنین اگر این عمل پس از ازدواج فاعل با یکی از این افراد (مادر، خواهر یا دختر مفعول) صورت گیرد، ازدواج قبلی باطل نمی شود و آن ها بر یکدیگر حرام نمی گردند.

سقوط شهادت

فردی که مرتکب گناه کبیره ای مانند لواط شود، از عدالت ساقط می شود. عدالت یکی از شرایط اساسی برای قبول شهادت در دادگاه و تصدی برخی مناصب اجتماعی و دینی است. بنابراین، فردی که مرتکب لواط شده باشد، عدالت لازم برای شهادت دادن در مراجع قضایی یا قبول امامت جماعت را از دست می دهد.

اثبات لواط و تفخیذ در قانون

اثبات جرایم حدی، به ویژه جرایم منافی عفت مانند لواط و تفخیذ، در فقه اسلامی و قانون مجازات اسلامی ایران بسیار دشوار و دارای شرایط سخت گیرانه ای است. این سخت گیری برای حفظ آبروی افراد، جلوگیری از اتهامات ناروا و تضمین صحت احکام شرعی است.

اقرار

یکی از راه های اثبات لواط و تفخیذ، اقرار است. برای اثبات این جرایم از طریق اقرار، لازم است که فرد مرتکب، چهار مرتبه به صورت صریح و روشن در برابر قاضی اقرار به ارتکاب جرم کند. این اقرار باید بدون هیچ گونه اجبار یا اکراهی صورت گیرد.

شهادت شهود

راه دیگر اثبات، شهادت شهود است. برای اثبات لواط و تفخیذ از طریق شهادت، شهادت چهار مرد عادل لازم است. این شهود باید به صورت حضوری و مستقیم شاهد وقوع عمل جنسی لواط یا تفخیذ بوده باشند و جزئیات آن را به وضوح بیان کنند. شرایط سخت گیرانه برای شهادت، از جمله مشاهده مستقیم عمل دخول (که عملاً در بسیاری از موارد ناممکن است)، نشان دهنده دشواری اثبات این جرایم از این طریق است.

نکته مهم: قانونگذار با وضع شروط سخت گیرانه برای اثبات این جرایم، به دنبال حفظ حریم خصوصی افراد و جلوگیری از اشاعه فحشا و اتهامات بی پایه و اساس است. هدف اصلی این سخت گیری، نه تسهیل مجازات، بلکه بازداشتن افراد از ارتکاب چنین اعمالی و در عین حال، حفظ آبروی جامعه و افراد است.

نحوه رسیدگی قضایی به جرایم لواط و تفخیذ

رسیدگی به جرایم منافی عفت، از جمله لواط و تفخیذ، در نظام قضایی جمهوری اسلامی ایران دارای رویه خاصی است که با سایر جرایم متفاوت است.

صلاحیت دادگاه

بر اساس ماده ۳۰۶ قانون آیین دادرسی کیفری، به جرایم منافی عفت به طور مستقیم در دادگاه صالح رسیدگی می شود و نیازی به طی مراحل تحقیقات مقدماتی در دادسرا نیست. این بدان معناست که پرونده مستقیماً به دادگاه ارسال می شود و تحقیقات و دادرسی به صورت توأمان در دادگاه صورت می گیرد. هدف از این رویه، جلوگیری از افشای بیشتر مسائل اخلاقی و حفظ حیثیت افراد در مرحله دادسرا است.

مرجع صالح

صلاحیت دادگاه برای رسیدگی به جرایم لواط و تفخیذ، بسته به نوع و شدت مجازات متفاوت است:

• دادگاه کیفری یک: در مواردی که مجازات لواط یا تفخیذ، اعدام باشد (مثلاً در مورد مفعول لواط، یا فاعل لواط با شرایط احصان، عنف یا غیرمسلمان بودن فاعل و مسلمان بودن مفعول)، رسیدگی به پرونده در صلاحیت دادگاه کیفری یک خواهد بود.
• دادگاه کیفری دو: در مواردی که مجازات اعدام نباشد (مانند مجازات ۱۰۰ ضربه شلاق برای فاعل لواط بدون شرایط اعدام، یا برای تفخیذ)، رسیدگی در صلاحیت دادگاه کیفری دو قرار می گیرد.

قاضی دادگاه پس از بررسی دقیق مدارک، اظهارات طرفین و شهود (در صورت وجود) و کسب علم کافی از دلایل مشهود، نسبت به صدور رأی اقدام می کند.

دیدگاه سایر ادیان و مذاهب

موضع گیری در قبال همجنس گرایی و به طور خاص عمل لواط، تنها به فقه اسلامی محدود نمی شود و در سایر ادیان و مکاتب فکری نیز مورد توجه قرار گرفته است.

دیدگاه مذاهب اهل سنت

اکثر مذاهب اهل سنت (مالکی، حنبلی، شافعی) نیز لواط را عملی حرام و مستوجب حد می دانند. در فقه اهل سنت، برای مجازات لواط، نظرات مختلفی وجود دارد؛ برخی فقها مجازات اعدام (مانند مذهب امام شافعی و احمد بن حنبل) را در نظر گرفته اند، در حالی که برخی دیگر (مانند ابوحنیفه، بنیان گذار مذهب حنفی) مجازات تعزیری (شلاق) را برای آن کافی می دانند و آن را از حدود شرعی نمی شمارند.

دیدگاه ادیان ابراهیمی (یهودیت و مسیحیت)

در متون مقدس ادیان ابراهیمی نیز، به طور کلی همجنس گرایی و اعمال جنسی همجنس خواهانه مورد نکوهش قرار گرفته است:

• یهودیت: در تورات، آمیزش جنسی میان دو مرد با عنوان «فجور» یاد شده و به صراحت منع گردیده است. مذهب ارتدوکس یهود، همجنس گرایی را نمی پذیرد، اما در مذاهب اصلاح گرا، نوسازمان گرا و محافظه کار، رویکردهای متفاوتی وجود دارد و برخی از آن ها همجنس گرایی را به عنوان یک شیوه زندگی پذیرفته اند.
• مسیحیت: در عهد عتیق و برخی بخش های عهد جدید (مانند رساله پولس به رومیان و قرنتیان)، اعمال همجنس گرایانه به وضوح منع و گناه شمرده شده است. کلیساهای سنتی مانند واتیکان و کلیسای ارتدکس، همجنس گرایی را گناه می دانند. با این حال، در دوران معاصر، برخی کلیساهای پروتستان و گروه های لیبرال مسیحی، رویکرد منعطف تری در قبال همجنس گرایی اتخاذ کرده و حتی ازدواج همجنس گرایان را تقدیس می کنند.

دیدگاه سایر ادیان و مکاتب

موضع گیری سایر ادیان نسبت به همجنس گرایی بسیار متنوع است:

• زرتشت: در دین زرتشت، لواط به شدت مذموم و از بدترین گناهان شمرده شده و مرتکب آن را مستحق اعدام می دانند.
• بهائیت: در آیین بهائی، آمیزش جنسی تنها میان زن و مردی که پیوند زناشویی بسته اند مجاز است و روابط همجنس گرایانه ممنوع است.
• بودیسم: دیدگاه بودیسم در طول تاریخ منعطف تر بوده است. در بودیسم اولیه، همجنس گرایی به عنوان گناه مطرح نبود. بعدها دالایی لاما، رهبر بوداییان تبتی، اظهار داشت که اگر دو همجنس با رضایت یکدیگر و بدون آسیب رساندن به دیگران رابطه داشته باشند، مشکلی نیست، اما به طور کلی عمل جنسی با عضو نامناسب را نادرست دانست.
• هندوئیسم: متون هندو موضع صریح و روشنی در مورد همجنس گرایی ندارند. در نتیجه، در میان پیروان این دین، هم موافقان و هم مخالفان همجنس گرایی وجود دارند.
• شیطان پرستی: در این مکتب، هر نوع آمیزش جنسی بین دو فرد بالغ و رضایتمند پذیرفته است و همجنس گرایی نیز منعی ندارد.

بحث های معاصر و نواندیشی دینی

در دوران معاصر، برخی نواندیشان دینی، به ویژه در غرب، سعی در بازخوانی متون دینی و تمایز میان گرایش و عمل همجنس گرایی داشته اند. آن ها استدلال می کنند که نهی های موجود در متون دینی، عمدتاً به عمل لواط به مفهوم خاص آن در زمان نزول آیات (که ممکن است شامل تجاوز به عنف یا رابطه با کودکان بوده) اشاره دارد و لزوماً شامل گرایش همجنس گرایانه یا روابط رضایتمندانه میان بزرگسالان نمی شود. برخی نیز به تفاوت های فرهنگی و تاریخی مفهوم لواط در قوم لوط با پدیدارشناسی مدرن همجنس گرایی اشاره می کنند. با این حال، تأکید می شود که این دیدگاه ها در فقه رایج و قوانین جمهوری اسلامی ایران پذیرفته نیستند و حکم حرمت لواط و مجازات های آن بر قوت خود باقی است.

نتیجه گیری

لواط، به عنوان یک عمل جنسی خاص میان دو مرد، در اسلام به اتفاق آرا حرام و از گناهان کبیره محسوب می شود. منابع شرعی متعددی از جمله آیات قرآن کریم و احادیث نبوی و ائمه اطهار (ع)، به صراحت بر حرمت این عمل و پیامدهای سوء آن در ابعاد فردی و اجتماعی تأکید دارند. فلسفه تحریم این عمل نیز بر مبنای حفظ نظام خلقت، بقای نسل، سلامت اخلاقی جامعه و مخالفت با فطرت انسانی است.

در قانون مجازات اسلامی جمهوری اسلامی ایران، که برگرفته از فقه اسلامی است، برای لواط و تفخیذ مجازات های سنگین حدی در نظر گرفته شده است. مجازات لواط با دخول می تواند در شرایط خاصی به اعدام برای فاعل و مفعول منجر شود و برای تفخیذ، ۱۰۰ ضربه شلاق حدی تعیین شده است. اثبات این جرایم نیز به دلیل حساسیت های اخلاقی و حقوقی، مستلزم شرایط بسیار سخت گیرانه ای مانند چهار بار اقرار یا شهادت چهار مرد عادل است. علاوه بر مجازات های قانونی، لواط آثار شرعی و حقوقی دیگری نیز از جمله محدودیت در ازدواج با محارم مفعول و سقوط عدالت مرتکب را به دنبال دارد.

در حالی که سایر ادیان ابراهیمی نیز به طور کلی همجنس گرایی را مذموم شمرده اند، دیدگاه های متنوعی در میان مذاهب مختلف و مکاتب فکری معاصر وجود دارد. با این حال، موضع اسلام و قوانین جمهوری اسلامی ایران در قبال لواط، قاطع و روشن است. آگاهی از این احکام و پیامدها، نقش مهمی در حفظ نظم، سلامت اخلاقی و ارزش های جامعه اسلامی ایفا می کند و بر لزوم رعایت آنها برای حفظ بنیان خانواده و جامعه تأکید دارد.