نمونه دادخواست تحویل ملک مشاع

تحویل ملک مشاع به معنای فراهم آوردن امکان تصرف و انتفاع از سهم مشاعی برای مالک یا مالکان آن است. این دعوا زمانی مطرح می شود که یک یا چند نفر از مالکان سهم مشاع، با وجود مالکیت قانونی، نتوانند از سهم خود در ملک مشترک بهره برداری کنند. در این مقاله، راهنمایی جامع و کاربردی برای تنظیم و پیگیری دادخواست تحویل ملک مشاع به همراه یک نمونه دادخواست آماده ارائه می شود.

مالکیت مشاع به وضعیتی اطلاق می شود که یک ملک واحد، دارای چند مالک به صورت همزمان باشد و سهم هر یک از آن ها به صورت کسری از کل (مانند سه دانگ، یک و نیم دانگ و غیره) مشخص شده باشد. در چنین شرایطی، هر یک از مالکان حق تصرف و انتفاع از تمام ملک را به نسبت سهم خود دارند، اما این حق نباید مانع تصرف و انتفاع سایر شرکا شود. با این حال، در عمل، ممکن است یکی از شرکا یا حتی شخص ثالثی بدون رضایت سایرین، ملک مشاع را به تصرف خود درآورد و از تحویل یا امکان بهره برداری به دیگر مالکان خودداری کند. در این صورت، برای احقاق حقوق خود و فراهم آوردن زمینه انتفاع از سهم مشاعی، چاره ای جز طرح دعوای حقوقی و ارائه نمونه دادخواست تحویل ملک مشاع به مراجع قضایی وجود ندارد.

این راهنمای جامع به شما کمک می کند تا با تمامی ابعاد قانونی، شرایط، مدارک مورد نیاز و مراحل طرح دعوای تحویل ملک مشاع آشنا شوید و در نهایت، یک نمونه دادخواست کامل و قابل استفاده را در اختیار داشته باشید تا بتوانید با اطمینان خاطر، حقوق قانونی خود را پیگیری کنید.

دعوای تحویل ملک مشاع چیست و چه زمانی مطرح می شود؟

دعوای تحویل ملک مشاع، یکی از دعاوی حقوقی مهم در حوزه املاک است که هدف اصلی آن، فراهم آوردن زمینه تصرف و بهره برداری قانونی برای مالکی است که از سهم مشاعی خود در یک ملک مشترک محروم مانده است. ملک مشاع به ملکی گفته می شود که سند مالکیت آن به نام چند نفر صادر شده و سهم هر یک از آن ها به نسبت از کل ملک معین است؛ به این معنا که مالکیت هیچ بخش فیزیکی مشخصی از ملک به صورت انحصاری به یک نفر تعلق ندارد. در واقع، هر جزء از ملک مشاع، متعلق به تمامی شرکا به نسبت سهم آن هاست.

این دعوا عمدتاً زمانی مطرح می شود که یکی از شرکا (خواهان) نتواند سهم مشاعی خود را از ملک مشترک تحویل بگیرد یا از آن بهره برداری کند، زیرا شریک دیگر (خوانده) یا حتی یک شخص ثالث، تمامی ملک یا بخشی از آن را به صورت انحصاری در تصرف خود دارد و از ورود و انتفاع خواهان ممانعت به عمل می آورد. این وضعیت می تواند پس از خرید سهم مشاعی، به ارث رسیدن ملک مشترک، یا در نتیجه شراکت و توافقات قبلی ایجاد شود که در عمل به اختلاف انجامیده است.

تفاوت های اساسی با دعاوی مشابه

برای درک بهتر دعوای تحویل ملک مشاع، لازم است تفاوت های آن با برخی دعاوی ملکی مشابه که گاهی با یکدیگر اشتباه گرفته می شوند، روشن شود:

تفاوت با دعوای خلع ید

دعوای خلع ید زمانی مطرح می شود که یک فرد بدون هیچ گونه مجوز قانونی (مالکیت یا حق انتفاع) ملکی را به تصرف خود درآورده باشد. خواهان در دعوای خلع ید، باید مالکیت کامل خود را اثبات کند. اما در دعوای تحویل ملک مشاع، خوانده ممکن است خود یکی از مالکان مشاعی باشد که سهم دیگر شریک را به صورت انحصاری در تصرف گرفته است. در اینجا بحث بر سر تصرف غیرقانونی محض نیست، بلکه بر سر ممانعت از انتفاع شریک از سهم خود از ملک مشاع است.

تفاوت با دعوای تقسیم و افراز ملک مشاع

دعوای افراز ملک مشاع با هدف پایان دادن به حالت اشاعه و تقسیم فیزیکی ملک بین شرکا به نسبت سهم آن ها مطرح می شود. نتیجه افراز، ایجاد مالکیت منفک و مستقل برای هر شریک بر بخشی از ملک است. در حالی که دعوای تحویل ملک مشاع، بدون نیاز به افراز، به دنبال ایجاد امکان انتفاع از سهم مشاعی است. ممکن است در برخی موارد، پس از تحویل ملک مشاع، شرکا تصمیم به افراز یا تقسیم بگیرند، اما این دو دعوا اهداف متفاوتی دارند. دعوای تقسیم نیز که اعم از افراز است و شامل تقسیم به تعدیل یا فروش نیز می شود، هدفش پایان دادن به شراکت است نه صرفاً تحویل ملک در حالت اشاعه.

تفاوت با دعوای دستور فروش ملک مشاع

دعوای دستور فروش ملک مشاع زمانی مطرح می شود که افراز ملک به دلیل عدم قابلیت تقسیم یا عدم توافق شرکا ممکن نباشد. در این حالت، دادگاه دستور فروش ملک را صادر می کند و پس از فروش، سهم هر شریک از ثمن (قیمت) ملک به او پرداخت می شود. این دعوا نیز با هدف پایان دادن به اشاعه صورت می گیرد، در حالی که دعوای تحویل ملک مشاع به دنبال ادامه حالت اشاعه و تنها فراهم کردن امکان بهره برداری از سهم مشاعی است.

موارد کاربرد این دعوا

دعوای تحویل ملک مشاع در موقعیت های مختلفی کاربرد دارد، از جمله:

• زمانی که خریدار یک سهم مشاعی (مثلاً سه دانگ از یک منزل مسکونی) را از فروشنده خریداری کرده، اما فروشنده یا سایر شرکا از تحویل سهم او و امکان استفاده از ملک ممانعت می کنند.
• هنگامی که ملکی به چند ورثه می رسد و یکی از ورثه، تمامی ملک را به تصرف خود درآورده و از انتفاع سایرین جلوگیری می کند.
• در مواردی که شرکا توافق بر اداره ملک داشته اند، اما یکی از آن ها از اجرای تعهدات خود مبنی بر تحویل سهم یا ایجاد شرایط انتفاع برای دیگری خودداری می کند.

در دعوای تحویل ملک مشاع، خواهان صرفاً حق استفاده متناسب با سهم خود از تمام اجزای ملک را مطالبه می کند، نه تصرف انحصاری بخشی از آن. این حق باید به گونه ای اعمال شود که مانع حقوق سایر شرکا نشود و در صورت عدم توافق، دادگاه نحوه انتفاع را مشخص خواهد کرد.

شرایط لازم برای طرح دادخواست تحویل ملک مشاع

برای اینکه دعوای تحویل ملک مشاع با موفقیت همراه باشد و به صدور رأی مثبت از سوی دادگاه منجر شود، خواهان باید شرایط و ارکان قانونی خاصی را اثبات کند. این شرایط شامل موارد زیر است:

۱. اثبات مالکیت خواهان بر سهم مشاعی

مهم ترین شرط برای طرح این دعوا، احراز مالکیت خواهان بر سهم مشاعی از ملک است. خواهان باید به موجب اسناد و مدارک معتبر، مالکیت خود را بر سهم مورد ادعا اثبات کند. این مدارک می تواند شامل موارد زیر باشد:

• سند رسمی مالکیت: معتبرترین دلیل مالکیت، سند تک برگ رسمی است که در آن نام خواهان به عنوان مالک سهم مشاعی درج شده باشد.
• مبایعه نامه معتبر: در صورتی که ملک دارای سند رسمی نباشد یا معامله به صورت عادی انجام شده باشد، مبایعه نامه معتبر (با رعایت شرایط صحت معاملات) می تواند دلیل مالکیت باشد.
• گواهی حصر وراثت: اگر ملک از طریق ارث به خواهان رسیده باشد، ارائه گواهی حصر وراثت به همراه سند مالکیت مورث، مالکیت ورثه را بر سهم مشاعی اثبات می کند.
• صلح نامه یا اقرارنامه: سایر اسناد قانونی که دلالت بر انتقال مالکیت سهم مشاع به خواهان دارند.

۲. مشاع بودن ملک

ملک مورد نزاع باید به صورت مشاع باشد، یعنی چندین مالک برای یک ملک واحد وجود داشته باشد و سهم هر یک به صورت کسری از کل مشخص شده باشد. در واقع، هدف دعوا تحویل سهمی است که هنوز به صورت فیزیکی از سایر سهم ها جدا نشده است. این موضوع معمولاً از طریق استعلام ثبتی یا بررسی سند مالکیت احراز می شود.

۳. عدم تحویل سهم یا ممانعت از انتفاع

خواهان باید ثابت کند که سهم مشاعی او تحویل نشده یا خوانده به هر نحوی از انتفاع و بهره برداری او از سهم خود ممانعت به عمل می آورد. این ممانعت می تواند شامل تصرف کامل ملک توسط خوانده، عدم تسلیم کلید، یا ایجاد موانع فیزیکی و حقوقی برای استفاده خواهان باشد. معمولاً ارسال اظهارنامه رسمی به خوانده قبل از طرح دعوا برای درخواست تحویل، می تواند دلیل خوبی برای اثبات ممانعت باشد.

۴. مشخص بودن سهم خواهان

میزان دقیق سهم مشاعی خواهان باید در اسناد مالکیت یا مبایعه نامه به وضوح مشخص شده باشد (مثلاً یک دانگ، دو دانگ، نصف، و غیره). ابهام در میزان سهم، می تواند منجر به رد دعوا یا نیاز به ارائه دلایل تکمیلی شود.

۵. عدم وجود توافق بر تصرف انحصاری

خواهان باید اثبات کند که هیچ قرارداد، توافق نامه، یا مجوز قانونی دیگری وجود ندارد که به خوانده اجازه تصرف انحصاری ملک مشاع را داده باشد. برای مثال، اگر شرکا قبلاً توافق کرده باشند که یکی از آن ها برای مدت معینی از کل ملک استفاده کند و در عوض اجاره بها بپردازد، تا زمان انقضای آن توافق، امکان طرح دعوای تحویل وجود ندارد.

۶. اهلیت قانونی طرفین دعوا

خواهان و خوانده باید از اهلیت قانونی لازم برای طرح دعوا یا دفاع در برابر آن برخوردار باشند. به این معنا که بالغ، عاقل و رشید باشند. در غیر این صورت، قیم یا ولی قانونی آن ها باید اقدام به طرح یا دفاع از دعوا نماید.

رعایت و اثبات تمامی این شرایط، سنگ بنای موفقیت در دعوای تحویل ملک مشاع است. به همین دلیل، جمع آوری مدارک مستدل و تنظیم دقیق دادخواست، از اهمیت بالایی برخوردار است.

مدارک مورد نیاز برای دادخواست تحویل ملک مشاع

جمع آوری و ارائه مدارک کامل و مستند، از ارکان اصلی موفقیت در هر دعوای حقوقی، به ویژه دعوای تحویل ملک مشاع است. خواهان باید تمامی اسنادی را که اثبات کننده مالکیت، میزان سهم، و ممانعت از انتفاع است، به دادخواست خود ضمیمه کند. در ادامه، لیست کاملی از مدارک مورد نیاز ارائه می شود:

1. کارت ملی و اطلاعات هویتی کامل خواهان: شامل نام و نام خانوادگی، نام پدر، کد ملی، شماره تماس، آدرس دقیق پستی و کدپستی. (در صورت وجود وکیل، اطلاعات وکیل نیز باید ارائه شود.)
2. مدارک اثبات مالکیت سهم مشاع: این مدارک، محور اصلی دعوا هستند و باید نشان دهنده مالکیت خواهان بر سهم مشاعی از ملک باشند. مهم ترین آن ها عبارتند از:
   • سند رسمی مالکیت (سند تک برگ): کپی مصدق سند رسمی که در آن مشخصات ملک و سهم مشاعی خواهان درج شده باشد.
   • بنچاق: در صورت قدیمی بودن سند یا وجود بنچاق معتبر، کپی مصدق آن.
   • مبایعه نامه معتبر: اگر انتقال مالکیت به موجب مبایعه نامه عادی صورت گرفته است، کپی مصدق آن که شامل تاریخ، مشخصات طرفین، مشخصات ملک، و میزان سهم مشاعی است. (در صورت قولنامه ای بودن ملک، این مدرک بسیار حیاتی است.)
   • صلح نامه یا اقرارنامه: در صورتی که مالکیت به موجب صلح نامه یا اقرارنامه منتقل شده باشد، کپی مصدق آن.
   • گواهی حصر وراثت: اگر سهم مشاعی از طریق ارث به خواهان رسیده باشد، کپی مصدق گواهی حصر وراثت به همراه سند مالکیت مورث.
3. در صورت وجود، اظهارنامه یا سایر مکاتبات رسمی ارسالی به خوانده: اگر خواهان قبل از طرح دعوا، با ارسال اظهارنامه رسمی یا سایر مکاتبات، از خوانده درخواست تحویل ملک را کرده باشد و خوانده از آن استنکاف نموده باشد، کپی مصدق این مکاتبات به عنوان دلیل ممانعت و عدم تحویل، بسیار کمک کننده است.
4. وکالت نامه: در صورتی که دعوا توسط وکیل دادگستری مطرح می شود، اصل یا کپی مصدق وکالت نامه.
5. فیش های پرداخت ثمن معامله: اگر خواهان، سهم مشاعی را خریداری کرده است و دلیل ممانعت، ادعای عدم پرداخت ثمن از سوی خوانده است، ارائه فیش های واریزی، چک ها یا هر مدرک دیگری که اثبات کننده پرداخت کامل ثمن باشد، الزامی است.
6. عنداللزوم: گواهی پایان کار و صورت مجلس تفکیکی: در مواردی که ملک دارای واحدهای تفکیکی (مثلاً آپارتمان) باشد و بحث بر سر سهم مشاع از مشاعات ساختمان (مثل حیاط، راه پله) یا عدم تفکیک نهایی باشد، این مدارک می توانند به روشن شدن وضعیت ملک کمک کنند.
7. هرگونه مدرک دیگری که اثبات کننده حق خواهان یا ممانعت خوانده باشد: این موارد می تواند شامل شهادت شهود (که باید در دادگاه حاضر شوند)، تصاویر یا فیلم هایی از وضعیت ملک و ممانعت خوانده، یا هر مدرک دیگری باشد که به دادگاه در روشن شدن حقیقت کمک می کند.

توصیه می شود قبل از مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، تمامی این مدارک را به صورت کپی مصدق (برابر اصل شده توسط دفتر اسناد رسمی یا همان دفتر خدمات قضایی) آماده کنید تا در زمان ثبت دادخواست با مشکلی مواجه نشوید. دقت در تکمیل مدارک، نقش بسزایی در تسریع روند رسیدگی و موفقیت دعوا خواهد داشت.

مراحل گام به گام طرح دعوای تحویل ملک مشاع

طرح دعوای تحویل ملک مشاع مانند سایر دعاوی حقوقی، نیازمند طی کردن مراحل قانونی مشخصی است. آشنایی با این مراحل به خواهان کمک می کند تا با آمادگی کامل و به صورت مؤثر، دعوای خود را پیگیری کند. این مراحل به شرح زیر است:

۱. ثبت نام در سامانه ثنا

اولین گام برای طرح هرگونه دعوای حقوقی در سیستم قضایی ایران، ثبت نام در سامانه ابلاغ الکترونیک قضایی (سامانه ثنا) است. تمامی ابلاغیه های دادگاه، از جمله اخطاریه ها، وقت جلسات و آرای صادره، به صورت الکترونیکی از طریق این سامانه ارسال می شود. اگر تاکنون در این سامانه ثبت نام نکرده اید، باید با مراجعه به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی یا به صورت آنلاین از طریق وب سایت ثنا، اقدام به ثبت نام و احراز هویت کنید.

۲. تنظیم دقیق دادخواست تحویل ملک مشاع

مهم ترین مرحله، تنظیم یک دادخواست حقوقی جامع و مستدل است. دادخواست باید شامل اطلاعات دقیق خواهان و خوانده، خواسته اصلی (الزام به تحویل سهم مشاعی از ملک)، دلایل و منضمات دادخواست (مدارک اثبات مالکیت، اظهارنامه و غیره)، و شرح کامل موضوع باشد. استفاده از نمونه دادخواست تحویل ملک مشاع ارائه شده در این مقاله، می تواند در این مرحله بسیار کمک کننده باشد. در تنظیم دادخواست، باید به صراحت ذکر شود که خواسته، تحویل سهم مشاعی و ایجاد امکان انتفاع از ملک در حالت اشاعه است، نه خلع ید یا افراز.

۳. مراجعه به دفتر خدمات الکترونیک قضایی و ثبت دادخواست

پس از تنظیم دادخواست و آماده سازی تمامی مدارک مورد نیاز (به صورت کپی مصدق)، خواهان باید به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کند. در این دفتر، کارشناسان دادخواست را بررسی کرده و آن را در سامانه قضایی ثبت می کنند. تمامی مدارک پیوست نیز در همین مرحله اسکن و ضمیمه دادخواست می شوند. اطمینان حاصل کنید که شماره پرونده و تاریخ ثبت دادخواست را دریافت کرده اید.

۴. پرداخت هزینه دادرسی

دعوای تحویل ملک مشاع، یک دعوای مالی محسوب می شود. هزینه دادرسی این دعوا بر اساس ارزش منطقه ای ملک محاسبه می گردد. در دفتر خدمات الکترونیک قضایی، مبلغ هزینه دادرسی به شما اعلام می شود و باید آن را از طریق دستگاه های کارتخوان موجود در دفتر یا درگاه های الکترونیکی پرداخت کنید. عدم پرداخت هزینه دادرسی، منجر به عدم ارجاع پرونده به دادگاه خواهد شد.

۵. ارجاع پرونده به دادگاه صالح

پس از ثبت دادخواست و پرداخت هزینه ها، پرونده به صورت الکترونیکی به دادگاه صالح ارجاع داده می شود. در دعاوی ملکی، دادگاه محل وقوع ملک، صلاحیت رسیدگی دارد. بنابراین، دادخواست تحویل ملک مشاع به دادگاه عمومی حقوقی واقع در شهری که ملک در آن قرار دارد، ارسال خواهد شد.

۶. جلسات رسیدگی دادگاه

دادگاه پس از بررسی اولیه پرونده، وقت رسیدگی تعیین کرده و طرفین دعوا (خواهان و خوانده) را از طریق سامانه ثنا مطلع می سازد. در جلسات رسیدگی، طرفین فرصت دارند تا دلایل و مستندات خود را ارائه دهند، از خود دفاع کنند و به سوالات قاضی پاسخ دهند. خواهان باید مالکیت خود، مشاع بودن ملک و ممانعت خوانده از انتفاع را به اثبات برساند. در صورت لزوم، دادگاه ممکن است قرار کارشناسی رسمی برای تعیین ارزش ملک، حدود و سهم، یا اجرت المثل ایام تصرف صادر کند.

۷. صدور رأی بدوی توسط دادگاه

پس از اتمام رسیدگی و بررسی تمامی مدارک و دفاعیات، دادگاه رأی بدوی خود را صادر می کند. در صورت احراز حقانیت خواهان، دادگاه حکم به الزام خوانده به تحویل سهم مشاعی از ملک و فراهم آوردن امکان انتفاع خواهان را صادر خواهد کرد. در صورت مطالبه، ممکن است حکم به پرداخت اجرت المثل ایام تصرف و خسارات دادرسی نیز صادر شود.

۸. مراحل تجدیدنظر و فرجام خواهی

رأی صادره توسط دادگاه بدوی، ظرف ۲۰ روز از تاریخ ابلاغ، قابل تجدیدنظرخواهی در دادگاه تجدیدنظر استان است. اگر یکی از طرفین به رأی بدوی اعتراض داشته باشد، می تواند درخواست تجدیدنظر ارائه دهد. در صورت تأیید رأی در دادگاه تجدیدنظر، یا انقضای مهلت تجدیدنظرخواهی بدون اعتراض، رأی قطعی می شود. در برخی موارد خاص، رأی قطعی نیز ممکن است قابل فرجام خواهی در دیوان عالی کشور باشد.

۹. اجرای حکم

پس از قطعیت حکم، خواهان باید درخواست صدور اجراییه را به دادگاه صادرکننده رأی (دادگاه بدوی) ارائه دهد. با صدور اجراییه و ارجاع آن به اجرای احکام دادگستری، مراحل اجرایی حکم آغاز می شود. مأمور اجرا با ابلاغ اجراییه به خوانده، به او مهلت می دهد تا حکم را اجرا کند. در صورت عدم اجرای داوطلبانه، مأمور اجرا با حضور در محل، نسبت به تحویل سهم مشاعی از ملک به خواهان اقدام خواهد کرد.

طی کردن این مراحل، نیازمند دقت، صبر و آشنایی با قوانین است. در صورت عدم آشنایی کافی، توصیه می شود از مشاوره یا وکالت یک وکیل متخصص در امور ملکی بهره مند شوید.

نکات حقوقی و کاربردی مهم در دعوای تحویل ملک مشاع

دعوای تحویل ملک مشاع، دارای ظرایف و نکات حقوقی خاصی است که توجه به آن ها می تواند در روند رسیدگی و نتیجه پرونده تأثیر بسزایی داشته باشد. در اینجا به برخی از مهم ترین نکات اشاره می شود:

صلاحیت دادگاه: همیشه دادگاه محل وقوع ملک

بر اساس قوانین آیین دادرسی مدنی، در دعاوی مربوط به اموال غیرمنقول (مانند زمین، ساختمان و آپارتمان)، دادگاهی صالح به رسیدگی است که ملک در حوزه قضایی آن واقع شده باشد. بنابراین، برای طرح دادخواست تحویل ملک مشاع، حتماً باید به دادگاه عمومی حقوقی شهری که ملک مورد نظر در آنجا قرار دارد، مراجعه کرد. این قاعده از نوع صلاحیت محلی اجباری است و طرفین نمی توانند بر خلاف آن توافق کنند.

امکان مطالبه اجرت المثل ایام تصرف

اگر خوانده به صورت انحصاری و بدون اذن سایر شرکا، ملک مشاع را تصرف کرده و مانع انتفاع خواهان شده باشد، خواهان می تواند علاوه بر درخواست تحویل سهم مشاعی، مطالبه اجرت المثل ایام تصرف (مبلغی معادل اجاره بها برای مدت تصرف غیرقانونی) را نیز در دادخواست خود مطرح کند. برای تعیین میزان اجرت المثل، دادگاه معمولاً به نظر کارشناس رسمی دادگستری استناد می کند. این مطالبه می تواند همزمان با دادخواست اصلی یا در قالب یک دادخواست جداگانه مطرح شود.

لزوم یا عدم لزوم افراز قبل از تحویل

یکی از سوالات رایج این است که آیا برای تحویل گرفتن ملک مشاع، ابتدا باید آن را افراز کرد؟ پاسخ این است که خیر، در دعوای تحویل ملک مشاع، نیازی به افراز یا تقسیم ملک نیست. هدف این دعوا، صرفاً ایجاد امکان بهره برداری خواهان از سهم مشاعی خود در حالت اشاعه است. به عبارت دیگر، خواهان حق دارد به نسبت سهم خود از تمام اجزای ملک مشترک استفاده کند و این حق نباید توسط سایر شرکا یا متصرفین، سلب شود. افراز، به معنای جداسازی فیزیکی سهم هر شریک است که هدف متفاوتی دارد.

نقش وکیل متخصص املاک

دعاوی ملکی به دلیل پیچیدگی های حقوقی، ثبتی و اجرایی، اغلب نیازمند تخصص و تجربه وکیل است. کمک گرفتن از یک وکیل متخصص در امور ملکی، می تواند شانس موفقیت شما را به طرز چشمگیری افزایش دهد. وکیل با اشراف کامل بر قوانین، رویه قضایی و نکات فنی مربوط به نمونه دادخواست تحویل ملک مشاع، می تواند بهترین راهکار را ارائه دهد، مدارک لازم را جمع آوری کند، دادخواست را به درستی تنظیم نماید و در جلسات دادگاه از حقوق شما دفاع کند.

اهمیت ادله اثباتی

در دعوای تحویل ملک مشاع، همانند سایر دعاوی، بار اثبات بر عهده خواهان است. خواهان باید با ارائه مستندات محکم، مالکیت خود بر سهم مشاعی و همچنین ممانعت خوانده از انتفاع را اثبات کند. ارائه سند رسمی مالکیت، مبایعه نامه معتبر، گواهی حصر وراثت، و اظهارنامه ارسالی به خوانده، از جمله مهم ترین ادله اثباتی هستند. شهادت شهود نیز می تواند در کنار سایر مدارک، به تقویت ادعای خواهان کمک کند.

امکان حل و فصل از طریق صلح و سازش

در هر مرحله از دادرسی، طرفین دعوا می توانند از طریق صلح و سازش، اختلاف خود را حل و فصل کنند. این امر می تواند از طریق مذاکره مستقیم، میانجی گری یا در قالب صورتجلسه سازش در دادگاه صورت گیرد. صلح و سازش، علاوه بر کاهش هزینه ها و زمان رسیدگی، می تواند به حفظ روابط حسنه بین شرکا نیز کمک کند، به ویژه اگر طرفین قصد ادامه شراکت در ملک را داشته باشند. توافقات حاصله، در صورت تأیید دادگاه، حکم صلح را پیدا کرده و لازم الاجرا خواهند بود.

عواقب عدم اجرای حکم تحویل ملک مشاع

پس از قطعیت حکم دادگاه مبنی بر الزام به تحویل ملک مشاع، اگر خوانده از اجرای آن خودداری کند، خواهان می تواند از طریق اجرای احکام دادگستری، درخواست اجرای حکم را نماید. در صورت عدم تمکین خوانده، مأمور اجرا با حضور در محل و با استفاده از اختیارات قانونی (در صورت لزوم با نیروی انتظامی)، اقدام به اجرای حکم و فراهم آوردن امکان انتفاع خواهان از سهم مشاعی خواهد کرد. در مواردی ممکن است خوانده به دلیل عدم تمکین از دستورات قانونی، با عواقب قضایی دیگری نیز مواجه شود.

توجه به این نکات می تواند به شما در پیمودن مسیر قضایی دعوای تحویل ملک مشاع کمک شایانی کند و از بروز اشتباهات احتمالی جلوگیری نماید.

نمونه دادخواست تحویل ملک مشاع (آماده کپی و استفاده)

یکی از مهم ترین بخش های این مقاله، ارائه یک نمونه دادخواست تحویل ملک مشاع است که کاربران بتوانند با الگوبرداری از آن، دادخواست خود را تنظیم و به مراجع قضایی ارائه دهند. این نمونه دادخواست با رعایت اصول حقوقی و ساختار صحیح، به گونه ای طراحی شده که قابلیت شخصی سازی بالایی داشته باشد. لطفاً اطلاعات داخل پرانتز را با مشخصات پرونده خود جایگزین کنید.

“`html

ریاست محترم دادگاه عمومی حقوقی شهرستان [نام شهرستان]

با سلام و احترام، به استحضار عالی می رساند:

خواهان: [نام و نام خانوادگی، نام پدر، کد ملی، شماره تماس، آدرس دقیق پستی و کدپستی]

خوانده: [نام و نام خانوادگی، نام پدر، کد ملی، شماره تماس، آدرس دقیق پستی و کدپستی]

وکیل/نماینده قانونی (در صورت وجود): [نام و نام خانوادگی، نام پدر، کد ملی، شماره تماس، آدرس دقیق پستی و کدپستی]

خواسته و بهای آن:

1. الزام خوانده به تحویل [میزان سهم، مثال: یک و نیم (1.5) دانگ مشاع] از [نوع ملک، مثال: یک قطعه زمین کشاورزی به مساحت تقریبی 500 متر مربع / یک باب آپارتمان مسکونی به شماره واحد 3] دارای پلاک ثبتی [شماره پلاک فرعی] فرعی از [شماره پلاک اصلی] اصلی [شماره بخش] بخش [نام شهرستان/استان]، واقع در [آدرس کامل و دقیق ملک شامل: شهر، خیابان، کوچه، پلاک].
2. محکومیت خوانده به پرداخت کلیه خسارات دادرسی (اعم از هزینه دادرسی، حق الوکاله وکیل، هزینه کارشناسی و…).
3. در صورت لزوم، مطالبه اجرت المثل ایام تصرف انحصاری خوانده از تاریخ [تاریخ شروع تصرف غیرقانونی یا عدم تحویل] لغایت زمان تحویل و اجرای حکم.

(بهای خواسته: تقویم شده به مبلغ [مبلغ ریالی به عدد] ریال معادل [مبلغ ریالی به حروف] ریال بر اساس [مثال: قیمت منطقه ای ملک / نظر کارشناس] جهت محاسبه هزینه دادرسی).

دلایل و منضمات دادخواست:

1. کپی مصدق [سند رسمی مالکیت/مبایعه نامه شماره … مورخ … صادره از دفترخانه شماره …] (اثبات مالکیت خواهان).
2. کپی مصدق [گواهی حصر وراثت شماره … مورخ … صادره از شعبه … دادگاه عمومی حقوقی (در صورت ارثی بودن سهم)].
3. کپی مصدق [اظهارنامه شماره … مورخ … ابلاغ شده به خوانده (در صورت ارسال قبلی)].
4. در صورت لزوم: استعلام از اداره ثبت اسناد و املاک [نام شهرستان].
5. در صورت لزوم: تقاضای قرار کارشناسی رسمی دادگستری جهت تعیین اجرت المثل ایام تصرف.
6. [هرگونه مدرک دیگری که اثبات کننده حق خواهان یا ممانعت خوانده باشد.]

شرح دادخواست:

اینجانب خواهان، مالکیت [میزان سهم، مثال: سه دانگ مشاع] از [نوع ملک، مثال: یک قطعه زمین / یک واحد آپارتمان] با پلاک ثبتی [شماره پلاک فرعی] فرعی از [شماره پلاک اصلی] اصلی بخش [شماره بخش] [نام شهرستان/استان]، واقع در [آدرس کامل و دقیق ملک] را به موجب [نوع سند، مثال: سند رسمی مالکیت شماره … مورخ … / مبایعه نامه عادی مورخ …] دارا می باشم که کپی مصدق آن ضمیمه دادخواست تقدیم می گردد.

خوانده محترم، [توضیح رابطه خواهان و خوانده، مثال: شریک مشاعی در ملک مذکور / فروشنده سهم مشاعی اینجانب]، متاسفانه علی رغم مراجعات و درخواست های مکرر اینجانب و [در صورت ارسال اظهارنامه: ارسال اظهارنامه شماره … مورخ … به ایشان]، از تحویل سهم مشاعی اینجانب و ایجاد امکان انتفاع اینجانب از ملک خودداری نموده و یا به صورت انحصاری و بدون رضایت اینجانب در تصرف خود گرفته است.

با عنایت به اینکه مالکیت اینجانب بر سهم مشاعی فوق الذکر مستند به [نوع سند] محرز و قطعی است و خوانده محترم هیچ گونه حق قانونی برای ممانعت از تحویل سهم مشاعی و جلوگیری از انتفاع اینجانب از ملک خود را ندارد، لذا مستنداً به مواد [مثال: 10، 219، 220، 362، 581 و 582 قانون مدنی] و [مواد 198، 519 و 520 قانون آیین دادرسی مدنی]، صدور حکم شایسته مبنی بر:

1. الزام خوانده به تحویل سهم مشاعی اینجانب از ملک فوق الذکر.
2. محکومیت خوانده به پرداخت کلیه خسارات دادرسی (اعم از هزینه دادرسی، حق الوکاله وکیل و هزینه کارشناسی).
3. در صورت مطالبه، محکومیت خوانده به پرداخت اجرت المثل ایام تصرف انحصاری از تاریخ [تاریخ شروع تصرف/عدم تحویل] لغایت زمان تحویل قطعی ملک.

مورد استدعاست.

با تجدید احترام،
[نام و نام خانوادگی خواهان/وکیل]
[امضاء]
[تاریخ]

“`

این نمونه دادخواست، یک چارچوب استاندارد را فراهم می کند. مهم است که تمامی جزئیات پرونده خود را با دقت در آن وارد کنید و در صورت نیاز، با یک وکیل متخصص مشورت نمایید تا از صحت و کامل بودن دادخواست خود اطمینان حاصل کنید. یادآوری می شود که اطلاعات مربوط به مواد قانونی باید بر اساس آخرین اصلاحات و دقیقاً مرتبط با موضوع دعوا انتخاب شوند و ذکر مواد قانونی صحیح، از ارکان اصلی محکم بودن دادخواست است.

نتیجه گیری

تحویل ملک مشاع یکی از چالش های رایج در حوزه املاک است که می تواند برای مالکان سهم مشاعی مشکلاتی را به وجود آورد. در این مقاله، تلاش شد تا با ارائه یک راهنمای جامع و کاربردی، تمامی جنبه های حقوقی مربوط به دعوای تحویل ملک مشاع، از تعریف و شرایط گرفته تا مدارک و مراحل پیگیری، به زبانی ساده و قابل فهم تشریح شود. همچنین، یک نمونه دادخواست تحویل ملک مشاع به صورت کامل و آماده برای استفاده ارائه گردید تا مسیر پیگیری قانونی برای شما هموارتر شود.

همانطور که ملاحظه شد، دقت در تنظیم دادخواست، جمع آوری مدارک مستدل و آشنایی با مراحل دادرسی، از عوامل کلیدی در موفقیت این دعوا است. هرچند این راهنما اطلاعات ارزشمندی را در اختیار شما قرار می دهد، اما ماهیت پیچیده دعاوی ملکی و تفاوت های هر پرونده، اهمیت مشاوره با یک وکیل متخصص در امور املاک را دوچندان می کند. وکیل می تواند با تجربه و دانش خود، شما را در تمامی مراحل از تنظیم دقیق دادخواست گرفته تا دفاع مؤثر در دادگاه، یاری رساند و از تضییع حقوق شما جلوگیری کند. بنابراین، با اتکا به این اطلاعات و در صورت لزوم با دریافت مشاوره حقوقی، می توانید با اطمینان خاطر، حقوق قانونی خود را در زمینه تحویل ملک مشاع پیگیری نمایید.